pisownia

 
Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.
  • Procent i %, ale wyłącznie procentowy
    25.05.2018
    Dzień dobry,
    zwracam się z prośbą o wyjaśnienie, która forma zapisu jest prawidłowa.
    1. Kwota uwzględnia 11% upustu w stosunku do pierwotnej propozycji cenowej – czyli Kwota uwzględnia jedenaście procent upustu (...)
    czy
    2. Kwota zawiera 11% upust w stosunku do pierwotnej propozycji cenowej – czytam to zdanie wówczas Kwota uwzględnia jedenastoprocentowy upust (...). A może prawidłowy zapis takiego zdania powinien być Kwota uwzględnia 11-procentowy upust (...)?
  • Boyé Lafayette De Mente: odmiana i wymowa; Jensen jako [ʤensen]
    25.05.2018
    Szanowni Państwo,
    pisarz Boyé Lafayette De Mente jest Amerykaninem, zatem zgodnie z poradą https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/wymowa-obcych-nazwisk;2130.html jego imię i nazwisko powinniśmy wymawiać po amerykańsku — czyli właściwie jak? A co za tym idzie — jak je odmieniać?
    I jeszcze to samo pytanie odnośnie do amerykańskiego matematyka Ronalda Björna Jensena (wymowa drugiego imienia i nazwiska).

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Goplanie, lp. Goplanin
    25.05.2018
    Szanowni Państwo,
    czy przedstawiciel plemiona Goplan to Goplanin (pewnie tak) czy Goplan (jak zakrystian)? Co ciekawe, internetowe słowniki notują tylko hasło Goplanie bez podania liczby pojedynczej.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Pisownia form adresatywnych
    24.05.2018
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie użycie wielkich liter w formach powitalnych takich, jak mój Drogi, moja dzielna Podróżniczko etc. Chodzi mi o to, czy wielką literą wystarczy pisać wyraz bezpośrednio odnoszący się do adresata (Drogi, Podróżniczko), czy już lepiej zapisywać nią wszystkie wyrazy wchodzące w skład takiego inicjalnego wyrażenia.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Kiedy w pół, a kiedy wpół
    22.05.2018
    Mam pytanie w związku z pisownią łączną połączenia w+pół. Wg podpunktu a) reguły [145] piszemy w pół w znaczeniu ’w połowie’. Jednak zgodnie z b) napiszemy wpół w znaczeniu ’na połowę, w połowie’. Podane przykłady co nieco wyjaśniają, jednak wydaje mi się to pewną sprzecznością. Czy można uznać, że zakres użycia wpół wyczerpuje hasło słownikowe wpół z dopiskiem „(objąć, przekroić, zgiąć)”? A jeśli nie, to w jakich jeszcze kontekstach napiszemy łącznie w znaczeniu ’w połowie'?
  • Pareto optymalny/ Pareto-optymalny/ pareto-optymalny/
    21.05.2018
    Szanowni Państwo,
    w ekonomii istnieje pojęcie optymalności w sensie Pareto (od nazwiska włoskiego ekonomisty), od którego tworzy się czasem skrótowy przymiotnik Paretooptymalny. Jak go zapisać? Po pierwsze: wielką literą (w końcu pochodzi od nazwiska) czy małą (jako człon przymiotnika jakościowego)? Po drugie: łącznie czy jakoś inaczej? Chyba łącznie, skoro Pareto jest tu określeniem optymalności.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Pisze się rozdzielnie lone terrorysta, solo terrorysta
    21.05.2018
    Szanowni Państwo,
    mam kłopot z zapisem nazw / pojęć, tzn. lone terrorysta i solo terrorysta (zdaniem specjalistów nie są to synonimy). O ile słowo soloterrorysta – moim zdaniem – per analogiam do cyberterrorysty można by zapisać łącznie, o tyle zapis drugiego pojęcia wzbudza moje wątpliwości z uwagi na ang. „przedrostek”. Co zrobić w sytuacji, gdy obu tych pojęć należy użyć wymiennie, tj. solo / lone terrorysci? Jak to zapisać?
    Pozdrawiam Anna
  • Jeszcze o zapisywaniu przymiotników od nazw zespołów muzycznych
    21.05.2018
    W poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Przymiotniki-od-IKEA-Blizzard-Warcraft;18109.html pojawiają się przymiotniki dzierżawcze pisane wielką literą, pochodzące nie od nazw osobowych, tylko od nazw firm.
    Zapytałem kiedyś, czy regułę [69] stosuje się w przypadkach innych niż imiona własne: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/floydowski-styl-Floydowskiego-utworu;15731.html. Jeśli mimo to można podać argumenty za tym, że pisownia wielką literą nie jest tu nadużyciem, to chętnie bym je poznał.
  • Góral-flisak czy góral flisak?
    17.05.2018
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie hasło góral-flisak, notowane przez WSO. Czy pisownia rozłączna nie byłaby bardziej wskazana? Jeśli dobrze rozumiem, chodzi po prostu o 'górala trudniącego się flisactwem'. W moim odczuciu trudno uznać te określenia za równorzędne w takim sensie, jak np. w wyrażeniu fryzjerka-kosmetyczka (przykład z WSO). Tak jak nie napiszemy (chyba) Pomorzanin-ślusarz. 

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Dom kostka
    16.05.2018
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać, jak poprawnie zapisać wyrażenie dom kostka. Chodzi o PRL-owską budowlę (jak tu: http://www.bryla.pl/bryla/56,85301,20647013,Sposob_na_kostke_10_niezwyklych_metamorfoz_domow.html). Ja bym pisał raczej dom kostka niż dom-kostka, bo chodzi chyba o ’dom w formie kostki’, nie zaś o ’coś, co jest jednocześnie domem i kostką’.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Zaimek ty w funkcji ekspresywnej
    16.05.2018
    Czasem zaimka ty używamy nie zwracając się do nikogo konkretnego, a wyrażając jakieś ogólne spostrzeżenia. Na przykład: Ty tu człowieku haruj jak wół, a nikt ci nawet nie podziękuje. Czy używając tego typu stwierdzeń w liście powinienem ty pisać wielką literą? Czy dozwolone jest w ogóle używanie tego zaimka w rozmowie lub korespondencji z osobą, do której powinienem się zwracać na pan / pani?
  • Pisownia form adresatywnych w cytatach
    16.05.2018
    Redaguję książkę, w której są cytowane listy. A w nich – formy adresatywne Ciebie, Tobie, Ty itd. Wszystkie wielkie litery zmieniłam w tych cytatach na małe, co niektórych razi.
    Nie mogę znaleźć zasady, wg której powinnam postąpić. Wydaje mi się, że korespondencja cytowana ma już inne funkcje, a przede wszystkim jej adresatem nie jest już osoba, do której zwracał się nadawca, więc użycie wielkiej litery nie ma sensu.
    Ale może się mylę?
    Bardzo dziękuję za wszystkie cenne porady. Korzystam z nich bezustannie.
    Katarzyna
  • O zapisywaniu japońskiego imienia męskiego Genji w odmianie
    14.05.2018
    Proszę o wypowiedzenia się na temat odmiany japońskiego imienia Genji. Wydawałoby się, że nie ma potrzeby dodawać apostrofu przed końcówkami przypadków zależnych, ponieważ samogłoska w wygłosie nie jest niema. A jednak w literaturze specjalistycznej czasami zdarzają się użycia apostrofu. Czy można w jakiś sposób wytłumaczyć jego użycie?
  • Pisze się wyspy południowego Pacyfiku
    14.05.2018
    Dzień dobry,
    jak zapisać: Wyspy Południowego Pacyfiku czy wyspy południowego Pacyfiku?

    Pozdrawiam
    Czytelniczka
  • Wilanów Wysoki, Śródmieście Północne
    14.05.2018
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać o pisownię nazw części dzielnic, jak: Wilanów Wysoki/wysoki, Śródmieście Północne/północne. Nie wiem, czy sformułowania takie należy w całości uznawać za nazwy własne i pisać wszystkie wyrazy wielką literą. Chyba raczej tak. Właśnie takie zapisy widuje się na tabliczkach pod nazwami ulic.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Ciąg dalszy wątpliwości związanych z pisownią cząstki nie
    11.05.2018
    Szanowni Państwo!
    Miewam często wątpliwości co do pisowni łącznej i rozłącznej z nie. Byłabym wdzięczna za rozstrzygnięcie prawidłowej pisowni następujących zdań:
    1. To był poważny błąd, zresztą w tej historii nie/jedyny, wiele ich było.
    2. Zdanie powyżej, ale z nie/jeden.
    3. Nie/jedyny błąd logiczny tej pracy polega na tym, że...
    4. To wcale nie/mały wydatek.
    5. Hasali słownie i nie/słownie po sąpierzach.
    6. Bronili się dzielnie i nie/dzielnie.
    7. Woda leciała letnia i nie/letnia.
    Dziękuję!
  • Pisze się krzyż maltański
    11.05.2018
    Szanowni Państwo,

    czy wyrażenie krzyż maltański w znaczeniu ’jedno z najstarszych odznaczeń nadawanych przez papieży’ powinno być zapisywane wielkimi literami (na podstawie reguły [86])?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Sonata fortepianowa nr 8 c-moll op. 13 Ludwiga van Beethovena, ale: sonata Patetyczna (Ludwika van) Beethovena
    10.05.2018
    Temat zapisu nazw utworów muzycznych był już nieraz poruszany (m.in. sam o to pytałem), ale nadal mam wątpliwości. Napiszemy sonata Patetyczna, ale czy sonata Patetyczna Beethovena? Pytam w nawiązaniu do porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Etiuda-As-dur-Chopina;18045.html. Rozumiem, że w tym wypadku dodanie nazwiska nic nie zmienia, gdyż pełna nazwa to: Sonata fortepianowa nr 8 c-moll op. 13 Ludwiga… Podobnie zarówno etiuda Rewolucyjna, jak i etiuda Rewolucyjna Chopina. Czy tak?
  • Savoir-vivre’owy
    10.05.2018
    Szanowni Państwo,

    czy przymiotnik od savoir-vivre zapiszemy jako savoir-vivre’owy, czy savoirvivre’owy (tak jak pingpongowy, mimo że ping-pong)?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Superchłopaki a Super! Chłopaki!
    9.05.2018
    Jestem administratorem szkolnego profilu społecznościowego FB i jedna z czytających osób zwróciła mi uwagę, że popełniam błąd w pisowni wyrażeń typu Super! Chłopaki!, opisując np. jakieś sukcesy sportowe. Wg odbiorcy powinnam pisać superchłopaki.
    Zaintrygowała mnie ta informacja i tak jak nie mam problemu z supermanem lub supermarketem to połączenie super i chłopaka budzi moje wątpliwości. Podobno taka zmiana obowiązuje od roku 2014.

    Będę wdzięczna z odpowiedź.
    Z życzeniami by nie tylko chłopcy byli super
    Małgorzata Morawiak-Szysler z Piekar Śląskich

••• Więcej

Zagraj z nami!

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego