uniWERsytet
na którą sylabę akcentuje się słowo uniwersytet? W źródłach, do których mam dostęp, znalazłem informację, że na trzecią od końca. To ze względu na jego obcość? Do tej pory wydawało mi się, że taka sytuacja dotyczy raczej rzeczowników na -ika, -yka, ale rozumiem, że ta grupa jest znacznie liczniejsza.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
21.01.2015
21.01.2015
Szanowni Państwo,na którą sylabę akcentuje się słowo uniwersytet? W źródłach, do których mam dostęp, znalazłem informację, że na trzecią od końca. To ze względu na jego obcość? Do tej pory wydawało mi się, że taka sytuacja dotyczy raczej rzeczowników na -ika, -yka, ale rozumiem, że ta grupa jest znacznie liczniejsza.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
Większość wyrazów obcych o akcencie proparoksytonicznym (tak się on fachowo nazywa) ma zakończenie -ika, -yka. Reguła obejmuje także pochodne nazwy wykonawców czynności na -ik, -yk, np. wyższa mateMAtyka, zdolni mateMAtycy (ale w narzędniku lm normalnie: matematyKAmi). Innych wyjątków jest niewiele, np. OPtimum, PREzydent, RzeczpoSPOlita. Wszystkie one dotyczą tzw. normy wzorcowej; norma użytkowa pozwala je akcentować na przedostatniej sylabie, czyli paroksytonicznie.
Więcej wyjątków od paroksytonezy jest wśród wyrazów rodzimych, można je znaleźć w paradygmacie każdego czasownika. Więcej o tym w haśle problemowym AKCENT w Nowym/Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN pod red. Andrzeja Markowskiego.
Więcej wyjątków od paroksytonezy jest wśród wyrazów rodzimych, można je znaleźć w paradygmacie każdego czasownika. Więcej o tym w haśle problemowym AKCENT w Nowym/Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN pod red. Andrzeja Markowskiego.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski