Szanowny Panie,

jak rozumiem, ma Pan zastrzeżenia zarówno do składni cytowanego wypowiedzenia (konkretnie do szyku stopni dziewięć zamiast: dziewięć stopni), jak i do jego warstwy leksykalnej (brak określenia skali temperatury: dziewięć stopni Celsjusza). Przywołana konstrukcja nie musi wszystkim przypaść do gustu, co nie oznacza, że jest błędna.

Omawiane tu wypowiedzenie jest charakterystyczne dla polszczyzny mówionej. Wspólna wiedza o świecie polskiego nadawcy i odbiorcy tekstu prognozy pogody zakłada, że temperatura jest podawana w skali Celsjusza i nie ma bezwzględnej konieczności określania tej skali. Nikt raczej nie pomyśli, że temperatura podawana w polskiej stacji telewizyjnej dla Krakowa jest wyrażana w skali Fahrenheita.

Jeśli wyrażenie: x stopień/ stopnie/ stopni Celsjusza pozbawimy przydawki rzeczownej (tj. wyrazu Celsjusza), możemy dokonać inwersji standardowego szyku i sprawić, by liczebnik dziewięć stał się ostatnim elementem wypowiedzenia, na które w polszczyźnie pada akcent zdaniowy. Miejsce to jest zarezerwowane dla najważniejszych wyrazów w zdaniu, nie zaś dla elementów pomocniczych, niesamodzielnych czy też mniej istotnych znaczeniowo. Główną funkcją akcentu zdaniowego – jako jednej z prozodycznych cech składniowych – jest bowiem porządkowanie tematyczno-rematycznej struktury wypowiedzenia poprzez sygnalizację rematu, czyli najważniejszej komunikacyjnie części wypowiedzenia zawierającej nową dla odbiorcy informację.

Reasumując: elipsa określenia skali i szyk przestawny były zabiegami celowymi. Podobne zjawiska są właściwe dla żywej mowy i nie stanowią błędu językowego. Przykładem może tu być również porzeczownikowy szyk przydawki charakteryzującej (standardowo występuje przed rzeczownikiem), na którą – jako na ostatni element wypowiedzenia – pada akcent zdaniowy, por.

• To film genialny (zamiast: To genialny film);
• Na zawsze zapamiętał te oczy niebieskie (zamiast: Na zawsze zapamiętał te niebieskie oczy).

Łączę pozdrowienia