Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.
składnia
-
Poprawność niektórych konstrukcji składniowych z bezokolicznikiem (np. pobiegli pomóc, wrócił zamknąć dom, wybrali się odwiedzić wujka itp.)
30.07.2021Dzień dobry.
Jestem ciekawa poprawności zbitek typu: wybrali się odwiedzić, poszli zrobić, iść pomagać, wrócił zmienić buty itd.
Kiedyś wyczytałam (chyba tutaj), że jest to bodajże rusycyzm, bo winno się wstawić by, gdy chodzi o język polski: wybrali się, by odwiedzić itd.
Troszkę to dziwnie brzmi dla ucha przyzwyczajonego do tych pierwszych rozwiązań.
Niestety nie mogę odnaleźć tej porady, a chciałam się upewnić, czy dobrze zapamiętałam, a jeśli tak, jaka reguła o tym mówi.
Bardzo dziękuję.
-
dopełniacz i/lub biernik
30.07.2021Szanowni Państwo,
W pracy zaliczeniowej użyłam zdania " Można łatwo zauważyć, że rodzina nie zawsze jest w stanie zapewnić odpowiedniego wsparcia dydaktycznego, emocjonalnego i społecznego. "
Natomiast mój chłopak twierdzi, że zdanie powinno wyglądać " Można łatwo zauważyć, że rodzina nie zawsze jest w stanie zapewnić odpowiednie wsparcie dydaktyczne, emocjonalne i społeczne.''
Uprzejmie proszę o wyjaśnienie, które zdanie jest poprawne lub może oba są w porządku :)
Dziękuję,
Karolina
-
tychże a sprawa powtórzeń leksykalnych
29.07.2021Witam.
Mam mały kłopot ze słowem "TYCHŻE". Czy możliwe jest użycie tego wyrazu na końcu zdania bez ponownego użycia podmiotu?
Np. "Osoba wykonująca dwa zadania jest świadoma różnic w tychże."
czy raczej powinno się powiedzieć
"Osoba wykonująca dwa zadania jest świadoma różnic w tych/tychże zadaniach."
Dziękuję i pozdrawiam :)
-
Potoczne konstrukcje z między
28.07.2021Czy poprawne jest określenie czyjegoś wzrostu potocznie jako "między metr sześćdziesiąt a metr sześćdziesiąt pięć" (centymetry pozostają w domyśle)? Wydaje się, że należałoby zastosować tutaj narzędnik, jednak "między metrem sześćdziesięcioma a metrem sześćdziesięcioma pięcioma" brzmi niezręcznie bez dodania na końcu jednostki, natomiast "między metrem sześćdziesiąt a metrem sześćdziesiąt pięć" jest niekonsekwentne.
Będę bardzo wdzięczna za wyjaśnienie, jak najlepiej postąpić w tej sytuacji.
-
Przydawka, a nie dopełnienie
25.07.2021Szanowni Państwo,
chciałabym prosić o rozstrzygnięcie wątpliwości dotyczącej zdania:
"Taki stan emocjonalny jest zwykle wynikiem szoku".
W tym zdaniu występuje orzeczenie imienne "jest wynikiem". Czy w związku z tym wyraz "szoku" jest dopełnieniem, ponieważ stanowi określenie do orzeczenia, czy jest przydawką, ponieważ stanowi określenie do rzeczownika, niezależnie od tego, że ten rzeczownik to część orzeczenia?
Pozdrawiam, Maria.
-
Pytanie dopełnienia
24.07.2021Dzień dobry, mam pytanie dotyczące składni zdania pojedyńczego. Zdanie to brzmi: Wzrostem Dobrochoczy zawsze dopasowywał się do drzew.
"dopasowywał się" to wyraz nadrzędny, a "wzrostem" to wyraz podrzędny. Jakie pytanie je połączy? "czym?", czy "jak?"?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
Znikające zaimki
23.07.2021Szanowni Państwo,
nurtuje mnie ostatnio problem znikających zaimków. Coraz częściej widuję w literaturze zdania typu:
Wytarł garnek i odstawił na półkę.
Objęła siostrzenicę i posadziła na krześle.
Czy przemożna chęć zapisania i odstawił go oraz i posadziła ją jest objawem hiperpoprawności wynikającej z peselozy?
Z poważaniem
Monika Orłowska
-
Forma orzeczenia
23.07.2021Szanowni Państwo! Jaś z psem wyszedł czy Jaś z psem wyszli. Dzieci i młodzież wyszli czy Dzieci i młodzież wyszła – proszę o odpowiedź.
-
Stylizacyjna funkcja szyku
21.07.2021Czy uzasadniony jest taki szyk: „z szaleńczą niemal odwagą wyszedł na pokład; muszą odbywać długie bardzo wędrówki; o pół mili zaledwie dojrzał stado karibu; sięgając łbem o 9 przeszło stóp” zamiast: „z niemal szaleńczą odwagą; bardzo długie wędrówki; zaledwie o pół mili; przeszło o 9 stóp”. Zdania te pochodzą z książek Centkiewiczów i Curwooda, ale ostatnio i w gazecie natrafiłem na coś takiego: „wiadomo, że od Kaczyńskiego tylko zależy, kto...” (zamiast „że tylko od Kaczyńskiego zależy”).
-
przez następne kilka dni
20.07.2021Dzień dobry,
moje pytanie brzmi: jak należy uzgodnić formę przypadka w następujących wyrażeniach:
przez następne kilka dni
przez następnych kilka dni?
Pozdrawiam
Berenika
-
Forma dopełnienia: dopełniacz czy biernik
19.07.2021Dzień dobry,
mam wątpliwości co do odpowiedniej formy w zdaniu: "Nie wystarczy włączyć klimatyzacji" / "Nie wystarczy włączyć klimatyzację". Będę wdzięczna za pomoc.
Agnieszka
-
tytuł wzorowego ucznia
14.07.2021Dzień dobry
Chciałabym zapytać o poprawność zdania:
Uczeń otrzymał tytuł "Wzorowy Uczeń".
Czy tego tytułu nie należy odmienić i drugiej części zapisać małą literą?
Uczeń otrzymał tytuł "Wzorowego ucznia".
Często na świadectwach spotykam różne formy tego zdania. Która jest poprawna?
Z poważaniem
Czytelnik
-
„męska prostytutka”
10.07.2021Szanowni Państwo,
Jak powinno brzmieć tłumaczenie wyrażenia angielskiego: „young (male) homosexual prostitute"? Czy (1) „młody prostytutka homoseksualny” czy (2) „młoda prostytutka homoseksualna”, czy też trzeba opisowo, np. (3) „prostytuujący się młody homoseksualista"?
Z poważaniem
Jacek Lewinson
-
Składnia wyrazu winien
5.07.2021Dzień dobry, Szanowni Państwo,
uprzejmie proszę o informację dotyczącą składni czasownika: "winien" oraz "winny".
Kiedy będzie występować po tych czasownikach rzeczownik lub zaimek w dopełniaczu, a kiedy w celowniku? Od czego to zależy?
Jak podaje WSJP:
"winien" (czemu / czego)
"winien" wszystkiemu; (celownik)
"winien" porażki, śmierci, tragedii, zbrodni (dopełniacz)
"winny" (czego)
"winny" zaniedbań (dopełniacz)
Dziękuję serdecznie.
Pozdrawiam
-
Dopełniacz czy biernik?
5.07.2021Czy powiemy: ... te fakty nie są w stanie przekonać tych osób, których .... czy raczej: ... te fakty nie są w stanie przekonać te osoby, które ...
-
dębu Bartek
1.07.2021Witam,
moje pytanie odnosi się do podziału rzeczowników, a konkretniej ich odmiany przez przypadki. Jak wiemy w l.poj. r. m. rzeczowniki żywotne odmieniają się w dopełniaczu inaczej niż nieżywotne. W związku z tym pojawiły się u mnie dwie wątpliwości:
1. Czy imiona są rzeczownikami z zasady żywotnymi?
2. Co w przypadku, gdy nosicielem imienia jest przedmiot, np.: Dąb "Bartek". Czy wpływa to na ich odmianę w dopełniaczu, i musimy brać ten fakt pod uwagę przy odmianie?
Pozdrawiam
-
Nie interpunkcja, lecz składnia
29.06.2021Dzień dobry,
czy tu powinien być przecinek?
Chronić siebie i inne(,) znajdujące się w pobliżu osoby.
Pozdrawiam
Ola
-
Dekretować
28.06.2021Dzień dobry,
czy mógłbym zwrócić się z uprzejmą prośbą o wyjaśnienie moich wątpliwości w kwestii poprawnego użycia słowa dekretować. Spotkałem się z poglądem, że jedyną właściwą formą jest dekretować sprawę lub pismo na osobę, wydział, komórkę itp. Mnie wydaje się, że równie poprawną formą jest dekretować sprawę lub pismo do kogoś, do czyjegoś referatu czy wydziału. Czy te formy są równoważne, czy też jedynie któraś z nich jest poprawna?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
Składnia liczebnika zero
24.06.2021Dzień dobry,
czy powiemy: przy 0 barów, czy przy 0 barach?
Pozdrawiam
Ola
-
Nadanie praw miejskich
21.06.2021Dzień dobry, Nasze miasto (Trzcińsko Zdrój) obchodzi 740-lecie nadania praw miejskich (de facto nadanie praw dla miasta miało miejsce w pobliskiej większej miejscowości – Chojnie). Jaki zwrot jest poprawny 740-lecie nadania praw miejskich Trzcińsku-Zdroju/ w Trzcińsku-Zdroju czy dla Trzcińska-Zdroju.
