rodzaj gramatyczny rzeczowników
Coraz częściej zdarza mi się słyszeć następujące konstrukcje: obrać burak, zjeść pomidor, ugotować kurczak, wprowadzić (np. do diety) kalafior. Wszystkie te czasowniki wymagają użycia rzeczownika w bierniku, a przecież bierniki tych rzeczownikow brzmią odpowiednio: buraka, pomidora, kurczaka, kalafiora. Jak poprawnie powinno brzmieć dopełnienie tych czasowników?
Pozdrawiam
Aleksandra Sobieraj
2.10.2002
2.10.2002
Szanowni Państwo!Coraz częściej zdarza mi się słyszeć następujące konstrukcje: obrać burak, zjeść pomidor, ugotować kurczak, wprowadzić (np. do diety) kalafior. Wszystkie te czasowniki wymagają użycia rzeczownika w bierniku, a przecież bierniki tych rzeczownikow brzmią odpowiednio: buraka, pomidora, kurczaka, kalafiora. Jak poprawnie powinno brzmieć dopełnienie tych czasowników?
Pozdrawiam
Aleksandra Sobieraj
Rzecz nie przedstawia się tak prosto. Niektóre wymienione przez Panią rzeczowniki mają biernik oboczny: burak lub buraka, pomidor lub pomidora, kalafior lub kalafiora. Formy podane na drugim miejscu są raczej potoczne. Można powiedzieć „Zjedz pomidora”, ale w książce kucharskiej przeczyta się: „Pokroić pomidor w plasterki”.
Inaczej jest z kurczakiem, gdyż nazwy zwierząt rodzaju męskiego mają z zasady biernik liczby pojedynczej równy dopełniaczowi (nb. z tego powodu ich rodzaj bywa określany jako „męskozwierzęcy”). Gotujemy więc kurczaka, nie kurczak – pod tym względem zgadzam się z Panią całkowicie.
Inaczej jest z kurczakiem, gdyż nazwy zwierząt rodzaju męskiego mają z zasady biernik liczby pojedynczej równy dopełniaczowi (nb. z tego powodu ich rodzaj bywa określany jako „męskozwierzęcy”). Gotujemy więc kurczaka, nie kurczak – pod tym względem zgadzam się z Panią całkowicie.
Mirosław Bańko