milion i jeszcze trochę

milion i jeszcze trochę
8.01.2009
8.01.2009
Witam serdecznie,
jak poprawnie odmienić liczebnik milion w tego typu wyrażeniach: 1,8 miliona (milionów); 3,46 miliony (milionów); 8,46 miliony (milionów) ludzi. Czy forma tego liczebnika może zależeć od czasownika, który znajduje się przed wyrażeniem?
We wszystkich wymienionych przykładach należy zastosować formę miliona (i czytać np. trzy i czterdzieści sześć setnych miliona). Nowy / Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN w haśle problemowym liczebnik określa sytuacje, w których liczebnik milion może się łączyć związkiem zgody z czasownikiem, ale nie obejmują one przykładów z ułamkami, jakie Pani podała.
Inna rzecz, czy nazwy ułamków w ogóle łączyć z rzeczownikiem osobowym? Trzy i czterdzieści sześć setnych miliona ludzi brzmi niezręcznie i niejasno, lepiej by było powiedzieć: trzy miliony czterysta sześćdziesiąt tysięcy ludzi, a zapisać 3 mln 460 tys. ludzi lub 3460 tys. ludzi.
Mirosław Bańko, PWN
  1. 8.01.2009
    Pozwalam sobie zabrać głos w sprawie formy zapisu miliona i jeszcze trochę. Otóż moim zdaniem zapis 3,46 mln ludzi (czytany jako: trzy i czterdzieści sześć setnych miliona ludzi lub trzy miliony czterysta sześćdziesiąt tysięcy ludzi) jest jak najbardziej poprawny. Za niedopuszczalne uznałbym natomiast zapisy: 3 mln 460 tys. ludzi lub 3460 tys. ludzi. Zasadniczo – choć nie bez wyjątków – nie należy tworzyć zapisów, w których składniki cyfrowe mieszają się ze skrótami liczebników, zapis cyfrowo-skrótowy ma być bowiem krótki i jednoznaczny, por. 80,5 mln zł (nie: 80 mln 500 tys. zł). Co więcej, należy unikać zapisów zawierających więcej niż jedno miano, tzn. np. i miliony, i tysiące. Niektórzy wymagają nawet, by dane liczbowe odnoszące się do jednego zjawiska, obiektu itp. podawać zawsze w tych samych mianach, ponieważ umożliwi to ich szybkie porównywanie, por. Rezerwy zwiększyły się z 0,7 mld zł do 1,1 mld zł (nie: Rezerwy zwiększyły się z 700 mln zł do 1,1 mld zł). Analogicznie wyglądałyby zapisy dotyczące ludzi, np. …od 0,7 mln do 3,46 mln ludzi. Ponadto skróty liczebników można poprzedzać tylko jednościami, dziesiątkami lub setkami, a nie tysiącami, por. 3,9 mld (nie: 3900 mln), 2 bln (nie: 2000 mld).
    Na koniec jeszcze uwaga natury stylistycznej: szczegółowość danych – 1,8 mln, 3,46 mln, 8,56 mln – świadczy, że tekst, w którym występują te dane, ma charakter specjalistyczny, a nie ogólnoinformacyjny, popularny czy beletrystyczny, gdzie zapewne przeczytalibyśmy odpowiednio: prawie 2 mln, ok. 3,5 mln itd. W tekście specjalistycznym – zazwyczaj naszpikowanym danymi liczbowymi – muszą one być jak najbardziej skrótowe i jednoznaczne. Zupełnie inną sprawą jest „estetyka\'\' odczytywania liczb wielkich z ułamkami.
    Adam Wolański
  2. 8.01.2009
    Dziękuję za opinię, ale pozostanę przy swoim zdaniu: dzielenie ludzi na części (tzn. na część całkowitą i część ułamkową) wydaje mi się dość makabrycznym pomysłem. W tekstach urzędowych i naukowych to jeszcze uchodzi, ale np. w publicystyce – moim zdaniem nie. Starałem się więc wybrać mniejsze zło.
    MB
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego