Beza pavlova

Beza pavlova

25.02.2023
25.02.2023

Dzień dobry,

mam pytanie odnośnie odmiany nazwy. Posiadamy w ofercie naszej restauracji wypiek o nazwie beza pavlova, ale nie wiem czy powinno się odmieniać słowo pavlova przez przypadki. Czy powinno się powiedzieć, że posiadamy w ofercie bezę pavlova, bezę pavlovej czy może bezę pavlovą?

Pozdrawiam serdecznie

Martyna

Szanowna Pani,

nazwa deseru wywodzi się od nazwiska rosyjskiej primabaleriny Anny Pawłowej, dla której przyrządzili go cukiernicy z australijskiego Perth. Nazwę tę zapożyczyliśmy jednak z języka angielskiego, w którym występuje ona tylko w postaci drugiego członu: pavlova. W związku z tym nie możemy uznać, że pavlova jest przymiotnikiem, a tylko to uzasadniałoby użycie konstrukcji: nie ma bezy pavlovej, jem bezę pavlovą itd. (byłby to tzw. związek zgody). Pavlova jest więc rzeczownikiem, pozostaje zatem pytanie, jak się on zachowuje w połączeniu z wyrazem nadrzędnym – czy wchodzi weń w związek zgody, w którym formę rzeczownika podrzędnego uzgadniamy z formą wyrazu nadrzędnego (nie ma bezy pavlovy, jem bezę pavlovę, jak np. spółka matka: nie ma spółki matki, założył spółkę matkę), czy też w związek rządu, w którym wyraz podrzędny musi stać w jednej, określonej formie wymaganej przez wyraz nadrzędny – w tym wypadku formą tą byłby mianownik (nie ma bezy pavlova, jem bezę pavlova itp., jak np. kino Wisła: nie widzę kina Wisła, lubiłam kino Wisła itd.). Skoro możliwe są dwa rodzaje konstrukcji, to o tym, która jest „właściwa”, decyduje uzus, czyli zwyczaj językowy. Szybka kwerenda internetu daje zdecydowane pierwszeństwo związkowi rządu, czyli wyrażeniom typu jem bezę pavlova, nie było bezy pavlova (z rzeczownikiem pavlova występującym w mianowniku). Wyszukiwarka Google znalazła ok. 4000 takich użyć wyrażenia bezy pavlova, podczas gdy bezy pavlovy – raptem 113. Nie można jednak powiedzieć, że to ostatnie wyrażenie jest niepoprawne, gdyż mieści się w regule systemu naszego języka, ale zwyczaj językowy, w którym bierze początek norma, wskazuje na bezę pavlova.

Krótko mówiąc: najlepiej mieć w ofercie bezę pavlova, można też mieć bezę pavlovę, natomiast nie: bezę pavlovą ani bezę pavlovej.


Z pozdrowieniami

Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego