Bielsko-Biała, ale Polanica Zdrój

Bielsko-Biała, ale Polanica Zdrój
25.10.2001
25.10.2001
Jaki jest poprawny zapis nazw: Kraków-Balice, Gdańsk-Wrzeszcz czy Kraków Balice, Gdańsk Wrzeszcz?
Bardzo dziękuję za odpowiedź.
Nazwy złożone z członów oznaczających dawniej dwie miejscowości piszemy z łącznikiem, np. Bielsko-Biała. Nazwy o członach nierównorzędnych, z których drugi jest określeniem pierwszego, piszemy rozdzielnie, np. Polanica Zdrój, a także – cytowane przez Panią – Kraków Balice i Gdańsk Wrzeszcz. Podobna zasada dotyczy zresztą nazw pospolitych: fryzjer-przemytnik (ulubiony przykład niektórych słowników ortograficznych) to ktoś, kto jest jednocześnie fryzjerem i przemytnikiem (nie można powiedzieć, aby reprezentował on jakiś gatunek fryzjerów), podczas gdy np. historyk mediewista to historyk zajmujący się średniowieczem (można powiedzieć, że istnieje taki gatunek historyków).
Pisownia nazw typu Polanica Zdrój w powojennych słownikach była różna. XII wydanie Pisowni polskiej PAN z 1957 roku kazało je pisać z łącznikiem, co prawdopodobnie było wynikiem pomyłki. Za pomyłkę decyzję tę uznał prof. Witold Taszycki, współautor kilku słowników ortograficznych, i w swoich słownikach stosował pisownię rozdzielną. Natomiast np. Słownik ortograficzny języka polskiego PWN pod red. prof. Mieczysława Szymczaka podawał pisownię Duszniki-Zdrój. Ostatecznie zwyciężył pogląd, że uzasadniona w takich wypadkach jest pisownia rozdzielna, i taką podaje też Nowy słownik ortograficzny PWN pod red. prof. Edwarda Polańskiego oraz inne współczesne słowniki. Ponieważ jednak do ujednolicenia zapisów w słownikach doszło zaledwie kilka lat temu, w rozkładach jazdy, na tablicach drogowych itp. można wciąż spotkać zapisy z łącznikiem.
Mirosław Bańko
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego