Co jest po polsku?

Co jest po polsku?
22.10.2002
22.10.2002
Słownik języka polskiego: „zawiera wyrazy i wyrażenia pochodzące zarówno ze słownictwa ogólnego, jak i terminy specjalistyczne, które mogą być znane poza kręgiem specjalistów”. Wydawałoby mi się, że słownik języka polskiego powinien zawierać maksymalną liczbę słów, tak by nie było wątpliwości, że dane słowo jest poprawne w tym języku, a tak nie jest.
A co z tymi nieznanymi poza kręgiem specjalistów? Nie są one ujęte w słowniku języka polskiego, więc co z nimi? Są po polsku czy nie? I jakie kryterium tu decyduje?
W słownikach języka polskiego moim zdaniem panuje wielka niekonsekwencja. Weźmy np. motylki: paź żeglarz jest, niepylak apollo jest, ale nie ma niepylaka mnemozyny. Jest osinowiec, ale gatunku pokłonnik, do jakiego należy, nie ma (oparłem się na OSPS). Przykłady można by mnożyć.
I mam dylemat, czytając książkę o motylkach i poznając naprawdę przepiękne z punktu widzenia scrabblisty (tak na marginesie słowo scrabble jest, terminu określajacego osobę grającą w tę grę nie ma w słownikach…?) słówka jak szczakoń, czy terminy nieznane poza kręgiem fachowców są po polsku, czy nie? Dlaczego moim zdaniem czysto polskich słów nie ma w słownikach, albo inaczej – dlaczego są one w tak niekonsekwentny sposób odnotowywane?
Słowniki języka polskiego nie mogą notować wszystkich terminów specjalistycznych, gdyż, po pierwsze, nie starczyłoby na nie miejsca, a po drugie, nikt by ich tam nie szukał (być może poza scrabblistami). Przeciętnie oczytany Polak zna najwyżej kilkadziesiąt tysięcy słów, a sam używa kilkunastu tysięcy. Natomiast liczba terminów w jednej tylko dziedzinie wiedzy może sięgać od kilku do kilkuset tysięcy. Dlatego słowniki ogólne obejmują tylko to, co najczęściej jest w życiu potrzebne, a mało znanych terminów fachowych należy szukać w słownikach specjalistycznych.
Słowo scrabblista powinno oczywiście trafić do słowników ogólnych, podobnie jak scrabble. To ostatnie jest już w niektórych słownikach obecne.
Mirosław Bańko
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego