Do widzenia panu
27.10.2010
27.10.2010
Zdarza mi się słyszeć „Dzień dobry panu”, co nie budzi moich wątpliwości, bo można to powitanie rozwinąć do „Życzę panu dobrego dnia”. Podobne myślenie zawodzi jednak w przypadku pożegnania „Do widzenia panu”, które jest dla mnie zupełnie nielogiczne. Czy norma językowa je akceptuje?Oba zwroty grzecznościowe zawierające wyraz wskazujący na adresata panu – to jest „Dzień dobry panu” oraz „Do widzenia panu” – są poprawne językowo i stosowne grzecznościowo. Co więcej, uchodzą za bardziej uprzejme w porównaniu z analogicznymi zwrotami, które słowa panu (pani, państwu) nie zawierają.
Doszukiwanie się analogii składniowych między obydwoma zwrotami (powitalnym i pożegnalnym), jak też ich logiczności, jest w tym wypadku niecelowe. Obecny stan języka to wynik wielu procesów historycznych, modyfikacji, jak też wpływów obcych (na przykład odwzorowywania obcych struktur składniowych).
Dzisiejsze szablonowe „Dzień dobry” to pierwotne życzenia (dziś w funkcji życzeń forma ta nie występuje) o genezie modlitewnej: „Boże daj ci dobry dzień” (1622 r.). „Do widzenia” zaś nie ma źródła w dawnej polszczyźnie; badacz tej formy, Marek Cybulski, przypuszcza, iż została ona skalkowana z jakiegoś języka obcego. Być może powstała z nielicznie notowanych pod koniec XVI w. form „Do ujźrzenia [ujrzenia]”, poprzez modyfikację w epoce późniejszej.
Doszukiwanie się analogii składniowych między obydwoma zwrotami (powitalnym i pożegnalnym), jak też ich logiczności, jest w tym wypadku niecelowe. Obecny stan języka to wynik wielu procesów historycznych, modyfikacji, jak też wpływów obcych (na przykład odwzorowywania obcych struktur składniowych).
Dzisiejsze szablonowe „Dzień dobry” to pierwotne życzenia (dziś w funkcji życzeń forma ta nie występuje) o genezie modlitewnej: „Boże daj ci dobry dzień” (1622 r.). „Do widzenia” zaś nie ma źródła w dawnej polszczyźnie; badacz tej formy, Marek Cybulski, przypuszcza, iż została ona skalkowana z jakiegoś języka obcego. Być może powstała z nielicznie notowanych pod koniec XVI w. form „Do ujźrzenia [ujrzenia]”, poprzez modyfikację w epoce późniejszej.
Małgorzata Marcjanik, prof., UW