Dochodiaga w mianowniku liczby mnogiej
16.01.2020
16.01.2020
Mam problem z użyciem łagiernego rosyjskiego terminu dochodiaga w liczbie mnogiej. Czy pisać: „Z prycz podnosili się dochodiadzy”? Czy może: „Z prycz podnosiły się dochodiagi”? Logiczne wydaje się napisanie: podnosili się dochodiagi czy, w innym zdaniu: dochodiagi wrócili – ale brzmi to fatalnie. Czy używać tego nieistniejącego w języku polskim słowa analogicznie do istniejącego rzeczownika dziadyga?Przywołany w pytaniu rzeczownik dochodiaga (o więźniu łagru: dogorywający (umierający); określano tak więźniów niezdolnych do pracy przed ostatecznym skreśleniem z listy żywych) można zaliczyć do grupy ekspresywnych rzeczowników dwurodzajowych (męsko-żeńskich), a nawet trójrodzajowych, co bezpośrednio przekłada się na dobór końcówek w mianowniku liczby mnogiej oraz na składnię. W rodzaju męskoosobowym powiemy: ten dochodiaga – ci dochodiadzy; w tzw. rodzaju męskozwierzęcym: ten dochodiaga – te dochodiagi; w rodzaju żeńskim: ta dochodiaga – te dochodiagi. Końcówka mianownika liczby mnogiej w tzw. rodzaju męskozwierzęcym wzmaga dodatkowo charakter deprecjatywny tego rzeczownika.
W referencji męskoosobowej w liczbie mnogiej rzeczownik łączy się z orzeczeniem także w rodzaju męskoosobowym, por.
W tym samym czasie zgłaszali się do mnie inni dochodiadzy po poradę lekarską. Byli w jeszcze gorszym stanie i potrzebowali mnie.
W referencji męskozwierzęcej rzeczownik ten może się łączyć w liczbie mnogiej zarówno z orzeczeniem w rodzaju męskoosobowym, jak i niemęskoosobowym, por.
Dochodiagi otrząsali się z apatii, by przeżyć jeszcze jeden dzień i zapaść w jeszcze jeden żywy sen.
Ponad trzecią część jego mieszkańców stanowiły dochodiagi.
W referencji męskoosobowej w liczbie mnogiej rzeczownik łączy się z orzeczeniem także w rodzaju męskoosobowym, por.
W tym samym czasie zgłaszali się do mnie inni dochodiadzy po poradę lekarską. Byli w jeszcze gorszym stanie i potrzebowali mnie.
W referencji męskozwierzęcej rzeczownik ten może się łączyć w liczbie mnogiej zarówno z orzeczeniem w rodzaju męskoosobowym, jak i niemęskoosobowym, por.
Dochodiagi otrząsali się z apatii, by przeżyć jeszcze jeden dzień i zapaść w jeszcze jeden żywy sen.
Ponad trzecią część jego mieszkańców stanowiły dochodiagi.
Adam Wolański