Dwie wątpliwości ortograficzne
Szanowni Państwo,
zastanawia mnie, jaka jest poprawna pisownia dosyć kolokwialnego słowa, często używanego przez młodzież do opisania osoby, która dokonała czegoś niezwykłego, czegoś, co nas zaskoczyło. W moim dzieciństwie na taką osobę mówiło się ,,przekoleś" (czasem nawet ,,prze-Edek"), np.: Ty to jesteś przekoleś! Słowniki, oprócz internetowego słownika miejskiego, nie definiują tych słów. Jaka jest więc poprawna pisownia tych słów?
Ponadto chciałbym zapytać, czy pisownia również kolokwialnego wyrażenia ,,spoko-loko" z łącznikiem jest poprawna.
Z góry dziękuję za odpowiedź!
Pozdrawiam,
Łukasz N.
Ad 1. Przedrostek prze- – jak wszystkie polskie przedrostki – zapisujemy z wyrazami pospolitymi łącznie, por. np. przekoleś, przekozak (pot. ‘o kimś bardzo śmiałym, odważnym, lubiącym się popisywać swoją brawurą’). Pisownię z łącznikiem stosuje się natomiast w wypadku nazw własnych, por. prze-Edek.
Ad 2. Spoko, loko to skrócona postać kolokwialnego wyrażenia: spoko, loko, luz i spontan (w zn. ‘nie ma sprawy’). Pisownia ta nie jest dotąd skodyfikowana. Spotyka się zasadniczo trzy warianty zapisu: rozdzielny (por. spoko loko), z łącznikiem (por. spoko-loko) i z przecinkiem (por. spoko, loko). Warianty te należałoby utrzymać. Po wejściu w życie reformy pisowni – tj. od 1 stycznia 2026 r. – tego rodzaju pisownia zostanie skodyfikowana. Jedna ze zmian w pisowni mówi bowiem, że takie trzy wersje pisowni będą dopuszczalne w parach wyrazów równorzędnych, podobnie lub identycznie brzmiących albo występujących zwykle razem (por. też: tuż tuż, trzask prask, bij zabij albo tuż-tuż; trzask-prask; bij-zabij, albo tuż, tuż; trzask, prask; bij, zabij).