Dylemat interpunkcyjno-składniowy

Dylemat interpunkcyjno-składniowy

4.05.2024
4.05.2024

Dzień dobry,

czy w zdaniu „Gdyby nie deszcz(,) poszłabym do lasu” stawiamy przecinek, mimo że w pierwszej części tego zdania nie ma orzeczenia? Traktujemy jako okolicznikowe warunku czy nie?

Pozdrawiam

W wypowiedzeniu złożonym podrzędnie człon określający zawsze oddzielamy przecinkiem od członu nadrzędnego bez względu na kolejność tych struktur. W wypowiedzeniu złożonym człony składowe mogą przyjmować formę zdań lub równoważników zdań. Zdanie – inaczej wypowiedzenie czasownikowe lub werbalne – to wypowiedzenie z obecną formą osobową czasownika. Równoważnik zdania natomiast to wypowiedzenie bez formy osobowej czasownika (przy czym jest ona możliwa do wprowadzenia). Dwuczłonowe wypowiedzenie złożone podrzędnie może się składać z dwóch zdań, dwóch równoważników zdania albo konstrukcji mieszanej. Bez względu na typ członów składowych przecinek jest wymagany w tego rodzaju wypowiedzeniach, por. np.

  • Jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz.
  • Jaki [ø] pan, taki [ø] kram.
  • Na biurku stoi komputer, a obok niego [ø] radio.

W wypowiedzeniu przywołanym w pytaniu jeden człon ma formę zdania, drugi zaś równoważnika zdania podrzędnego okolicznikowego warunku. Przecinek jest konieczny bez względu na kolejność tych członów, por.

  • Gdyby nie [ø] deszcz, poszłabym do lasu.
  • Poszłabym do lasu, gdyby nie [ø] deszcz.
Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego