Dylematy interpunkcyjne
Dobry wieczór,
mam kilka dylematów związanych z postawieniem przecinka.
1) kupiłem sobie nowe spodnie(,) no i kupiłem też fajną koszulę.
2) dlatego(,) że nie masz pieniędzy, nie możesz tam pójść.
3) wiesz(,) jak jest , jest(,) jak jest
4) mogę to zrobić(,) jak / jeśli coś.
Z góry serdecznie dziękuję za fachową poradę. Pozdrowienia.
Ad 1. Fragment po partykule no jest wyraźnym dopowiedzeniem. Przecinek jest konieczny.
Ad 2. Dlatego że to spójnik zestawiony, wprowadzający zdanie podrzędne przyczynowe. Jeśli spójnik ten występuje na początku konstrukcji złożonej (a tak jest w tym wypadku), przecinek stawia się tylko po części podrzędnej.
Ad 3. We frazie wiesz, jak jest człon jak jest zawiera finitywną formę czasownika. Pełni ona funkcję orzeczenia w zdaniu podrzędnym. Zdanie nadrzędne należy oddzielić przecinkiem od członu podrzędnego. Z kolei we frazie jest jak jest człon jak jest stanowi potoczną, sfrazeologizowaną całość o znaczeniu ‘sytuacja nie jest dobra, ale nie ma co dalej o tym mówić’. W takich sytuacjach frazeologizmu nie oddziela się przecinkiem (por. też frazę wyszło jak wyszło).
Ad 4. Stawiamy przecinek przed zaimkami względnymi, jeśli występują po nich wyrazy samodzielne znaczeniowo, np. zaimek rzeczowny coś.
