Dziadku, powinieneś zrobić maturę!
4.12.2010
4.12.2010
Czy użycie słówka był z czasownikiem powinien, gdy ten dotyczy przeszłości (a więc powinienem był, powinna była itp.), jest obowiązkowe? Zawsze sądziłem, że tak, ale autorzy polskiej wersji językowej filmów anglojęzycznych często je opuszczają, mimo że może to utrudnić zrozumienie akcji. Gdy np. bohater filmu mówi w oryginale „You should have phoned her” (a więc odwołuje się do przeszłości), polski przekład brzmi „Powinieneś do niej zadzwonić” (co w moim rozumieniu wskazuje na teraźniejszość).Użycie form czasu przeszłego czasownika powinien – a więc form powinienem był, powinna była itp. – nie jest obligatoryjne. Samo powinien, powinna itd. może odnosić się zarówno do chwili minionej, jak i obecnej, a także przyszłej. Formy typu powinienem był są odbierane jako książkowe, w języku mówionym rzadko ich używamy. Pewnie dlatego tłumacze list dialogowych zagranicznych filmów ich unikają. Jeżeli jednak kontekst nie rozwiązuje wieloznaczności, jakiś sygnał językowy jest potrzebny: jeśli nie wspomagające był, była itp., to przysłówek typu wczoraj albo przebudowa zdania, np. „Czemu do niej nie zadzwoniłeś!”, „Szkoda, że do niej nie zadzwoniłeś”, „Należało do niej zadzwonić”.
Mirosław Bańko, PWN
