Eugéne Savitzkaya

Eugéne Savitzkaya
17.12.2007
17.12.2007
Szanowni Państwo!
Jak odmienić imię i nazwisko w następującym zdaniu: „Eugéne Savitzkaya fascynuje dzieciństwo, a raczej pradzieciństwo”? Dodam, że Eugéne Savitzkaya jest mężczyzną, nazwisko zaś przejął najprawdopodobniej od matki (ojciec był Polakiem). Pierwszy raz spotykam się z mężczyzną o żeńskim nazwisku i nie potrafię sobie wyobrazić odmiany takiej osobliwości.
Z poważaniem,
Daga Gorczyńska
Nazwiska męskie o formie rzeczowników, które mają w mianowniku końcówkę -a, w liczbie pojedynczej odmieniają się identycznie jak żeńskie (np. „Znam Annę Sikorę i Adama Sikorę”). Już na tym przykładzie widać, że wytyczenie granic między nazwiskami żeńskimi a męskimi nie zawsze będzie łatwe.
W podanym przykładzie nieoczekiwane jest głównie to, że nazwisko Savitzkaya ma – z naszego punktu widzenia – formę przymiotnikową. Jego forma musiała się jednak ukształtować na gruncie jakiegoś języka niesłowiańskiego (francuskiego, jak ustaliłem), którego użytkownicy takiego skojarzenia mieć nie mogli. Mam też na myśli ciekawą analogię: znane są uformowane za granicą nazwiska kobiet typu Kowalski, Savitzky, w wypadku których problem odmiany też występuje.
Samo nazwisko odmieniane być musi, a problem polega na wyborze wzorca odmiany. Można tu stosować wzorzec przymiotnikowy (DB. Eugéne’a Savitzkayego, ewentualnie Savitzkiego) lub rzeczownikowy (D. Eugéne’a Savitzkai). Skoro jednak morfologiczna więź tego nazwiska z językiem pochodzenia została zerwana, najlepiej odmieniać je rzeczownikowo, tzn. tak jak polskie nazwisko Bareja. Pozwoli to też odsunąć na bok skomplikowany problem odmiany przymiotnikowej. Najlepszym rozwiązaniem tego dylematu będzie użycie następujących form odmiany: D. Eugéne’a Savitzkai, C. Eugéne’owi Savitzkai, B. Eugéne’a Savitzkayę, N. Eugéne’em Savitzkayą, Ms. Eugénie Savitzkai (w formach DCMs. jest problem ortograficzny, bo – moim zdaniem – można by też pisać Savitzkayi).
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego