Gdybym ja była wiedziała…

Gdybym ja była wiedziała…
14.10.2015
14.10.2015
Moje pytanie dotyczy czasu zaprzeszłego w języku polskim. Moja babcia często go używała. Za przykład niech posłuży sytuacja, w której moja mama powiedziała, że babcia mogła obrać więcej ziemniaków, a wtedy babcia odpowiadała: „Gdybym ja była wiedziała, że więcej dzieci przyjdzie, to byłabym naskrobała więcej”. Tego czasu już się nie używa i nie uczy się go w szkołach i zawsze zastanawiało mnie, czy jest to poprawna forma?
Takie konstrukcje to wyższa szkoła jazdy, może dlatego nie są przedmiotem nauki w szkole powszechnej. Gramatyki akademickie ujmują je raczej jako przykład trybu warunkowego nierzeczywistego niż czasu zaprzeszłego. Typowe przykłady czasu zaprzeszłego pojawiają się w trybie orzekającym, np. „Naskrobała była babka ziemniaków, zanim się okazało, że gości nie będzie”. Tu oczywiście wystarczyłoby zwykłe naskrobała, ale przy czasownikach winien i powinien różnica nie jest obojętna, por. „Powinien się uczyć” (rok temu? teraz? za rok?) i „Powinien był się uczyć”.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego