Głośna praca a głośność pracy
18.12.2019
18.12.2019
Mamy terminy: głośna praca i głośność pracy. Powstała dyskusja, że formy: Nie stwierdzono głośnej pracy silnika, Obniżono głośną pracę silnika są z punktu widzenia językowego nieprawidłowe i że powinny być używane formy Nie stwierdzono głośności pracy silnika, Zmniejszono głośność pracy silnika. Ale ww. formy, chodź pozornie identyczne nie są tożsame i w gruncie rzeczy oznaczają co innego. Zdanie Nie stwierdzono głośnej pracy silnika znaczy ‘nie stwierdzono, że silnik pracuje głośno’. Zdanie Nie stwierdzono głośności pracy silnika ma podobny sens, ale niekoniecznie musi z niego wynikać, że mowa o podwyższonej (np. uciążliwej) głośności. Głośność bowiem ma się tak do głośnego jak np. wysokość do wysokiego – wysoki człowiek to człowiek, który ma znaczną wysokość, a nie taki, który ma wysokość w ogóle. Inaczej mówiąc – głośna praca silnika to podwyższona głośność silnika. To pierwsza ważna konstatacja.
Drugie spostrzeżenie dotyczy łączliwości czasowników obniżyć, zmniejszyć – można zmniejszyć głośność, natężenie, wysokość, stężenie itd., nie zaś to, co jest opisywane tymi słowami. Inaczej mówiąc – logiczne jest jedynie zdanie Obniżono głośność pracy silnika, a nie Obniżono głośną pracę silnika (bo pracy się nie obniża).
Drugie spostrzeżenie dotyczy łączliwości czasowników obniżyć, zmniejszyć – można zmniejszyć głośność, natężenie, wysokość, stężenie itd., nie zaś to, co jest opisywane tymi słowami. Inaczej mówiąc – logiczne jest jedynie zdanie Obniżono głośność pracy silnika, a nie Obniżono głośną pracę silnika (bo pracy się nie obniża).
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski