Interpunkcyjne „być albo nie być”
1. Zastanawiam się, czy w zapisie bardzo potocznych i nieeleganckich form typu idź(,) pan(,) stąd (np. w dialogach w beletrystyce) powinniśmy traktować formę pan jako skrócony wołacz i wydzielać ją przecinkami.
2. Czy w tytule przekładu powieści A. Burgessa Diabeł nie państewko po słowie diabeł nie powinien stać przecinek? To, zdaje się, elipsa zdania: To diabeł, a nie państewko. Bez przecinka brzmi to raczej jak elipsa: Diabeł nie jest państewkiem.
Czytelnik
11.09.2017
11.09.2017
Szanowni Państwo,1. Zastanawiam się, czy w zapisie bardzo potocznych i nieeleganckich form typu idź(,) pan(,) stąd (np. w dialogach w beletrystyce) powinniśmy traktować formę pan jako skrócony wołacz i wydzielać ją przecinkami.
2. Czy w tytule przekładu powieści A. Burgessa Diabeł nie państewko po słowie diabeł nie powinien stać przecinek? To, zdaje się, elipsa zdania: To diabeł, a nie państewko. Bez przecinka brzmi to raczej jak elipsa: Diabeł nie jest państewkiem.
Czytelnik
Ad 1. Występujących w funkcji wołacza form pan/pani, tudzież waćpan, waść itp., nie ujmuje się w przecinki, por.
Wypierdalaj pan z tą harmoszką! (M. Koterski, Dzień świra)
Boga się waćpan nie boisz? (P. Choynowski, O pięciu panach Sulerzyckich)
Ad 2. W powieści satyrycznej Diabeł nie państewko (Devil of a State) Anthony Burgess opisuje swoje doświadczenia z Brunei – państwa przezwanego Naraka od malajskiej nazwy piekła. Stąd też zapewne wyraz diabeł w tytule.
Wyrażenie, w którym spójnik nie występuje między dwoma rzeczownikami i które komunikuje, że osoba lub rzecz należąca do zakresu drugiego rzeczownika ma wyróżniające się cechy – pozytywne lub negatywne – wskazane przez pierwszy rzeczownik, nie wymaga przecinka, por.
Diabeł nie dziewczyna.
To cacko nie zegarek.
Wariat nie poeta.
Anioł nie człowiek.
Interpunkcja zmienia się, gdy wyrażenie zostaje przekształcone w wypowiedzenie złożone, por.
Mój pierwszy mąż to był anioł, nie człowiek.
Wypierdalaj pan z tą harmoszką! (M. Koterski, Dzień świra)
Boga się waćpan nie boisz? (P. Choynowski, O pięciu panach Sulerzyckich)
Ad 2. W powieści satyrycznej Diabeł nie państewko (Devil of a State) Anthony Burgess opisuje swoje doświadczenia z Brunei – państwa przezwanego Naraka od malajskiej nazwy piekła. Stąd też zapewne wyraz diabeł w tytule.
Wyrażenie, w którym spójnik nie występuje między dwoma rzeczownikami i które komunikuje, że osoba lub rzecz należąca do zakresu drugiego rzeczownika ma wyróżniające się cechy – pozytywne lub negatywne – wskazane przez pierwszy rzeczownik, nie wymaga przecinka, por.
Diabeł nie dziewczyna.
To cacko nie zegarek.
Wariat nie poeta.
Anioł nie człowiek.
Interpunkcja zmienia się, gdy wyrażenie zostaje przekształcone w wypowiedzenie złożone, por.
Mój pierwszy mąż to był anioł, nie człowiek.
Adam Wolański
