Kobieta wojewoda
Dzień dobry. Wielkopolska ma nową wojewodę wielkopolską. Wszystko wskazuje na to, że będzie chciała używać żeńskiej formy. Proszę o radę dotyczącą poprawnej odmiany.
Jeżeli rzeczownik wojewoda jest odnoszony do kobiety, to w liczbie pojedynczej zachowana zostaje odmiana charakterystyczna dla rzeczowników rodzaju męskiego. Wynika to z tego, że wyraz wojewoda w rodzaju męskim jest zakończony na -a i w liczbie pojedynczej ma odmianę żeńską. A zatem tym, co odróżnia w liczbie pojedynczej omawiany tu rzeczownik rodzaju żeńskiego i męskiego, są formy rodzajowe przydawki i orzeczenia – żeńskie albo męskie, por. np.
- (o kobiecie:) Spotkanie z nową wojewodą pomorską Janiną Kowalską – (o mężczyźnie:) Spotkanie z nowym wojewodą pomorskim Janem Kowalskim.
- (o kobiecie:) Wojewoda pomorska Janina Kowalska wzięła udział w spotkaniu – (o mężczyźnie:) Wojewoda pomorski Jan Kowalski wziął udział w spotkaniu.
Większe kontrowersje budzi natomiast użycie omawianego tu wyrazu w liczbie mnogiej. Większość wydawnictw poprawnościowych zaleca użycie w liczbie mnogiej formy męskoosobowej, która ma charakter generyczny, czyli „obsługuje” obie płcie, por. np.
- Dwaj nowi wojewodowie – Janina Kowalska z Pomorza oraz Maria Nowakowska ze Śląska – wzięli udział w spotkaniu.
Spotykane są też użycia typowe dla form żeńskich, por.
- Dwie nowe wojewody – Janina Kowalska z Pomorza oraz Maria Nowakowska ze Śląska – wzięły udział w spotkaniu.
- Dwóch nowych wojewód –Janiny Kowalskiej z Pomorza oraz Marii Nowakowskiej ze Śląska – nie było na spotkaniu.