Kurpie czy Kurpiowie?

Kurpie czy Kurpiowie?
14.12.2007
14.12.2007
Witam!
Mam pytanie dotyczące liczby mnogiej od rzeczownika Kurp. Słownik ortograficzny PWN podaje formę Kurpie – taka też jest powszechnie stosowana na samych Kurpiach. Jednakże często spotkać można się – szczególnie w bardziej oficjalnych tekstach – z formą Kurpiowie. Jaka jest Państwa opinia nt. dopuszczalności tej formy?
Kurpie, podobnie jak górale, to nazwa wywodząca się z przezwiska, a to powoduje, że mianownik liczby mnogiej, po trosze także z powodu ludowego i archaicznego pochodzenia, nie ma „spodziewanej” końcówki -owie.
Sami mieszkańcy Puszczy Zielonej i Białej nazywali się Puszczakami, a Kurp po kurpiowsku to Kurpś; w mianowniku l. mn. Kurpsie.
Na temat formy Kurpiowie powiedzieć można, że jest bardziej jednoznaczna niż słowo Kurpie, które oznacza i region (inaczej Kurpiowszczyznę), i jego mieszkańców (mężczyzn). Niemniej jednak jest to forma nietradycyjna, tworzona „na domysł” przez osoby nie znające właściwej. A jeśli ktoś rzeczywiście kieruje się chęcią podniesieniu rangi mieszkańców Kurpi (Kurpiów) przez dodanie „lepszej” końcówki -owie, niech ma świadomość, że tworzy byt językowy niekonieczny i sztuczny, jak góralowie. Formalnych przeciwwskazań nie ma, ale decyduje zwyczaj i sami Kurpie (oraz Kurpianki). Formy Kurpiowie nie potępiam, ale też nie zalecam, by pisać i mówić niezgodnie z tradycją.
Artur Czesak, IJP PAN, Kraków
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego