Levinas czy Lévinas?

Levinas czy Lévinas?
16.06.2013
16.06.2013
Dlaczego WSO podaje pisownię nazwiska Levinas jako jedyną, skoro na kartach tytułowych większości polskich przekładów dzieł tego filozofa widnieje forma Lévinas?
Forma tego nazwiska w polskich tekstach jest, jak się przekonałem, niejednolita. Nawet publikcje encyklopedyczne notują ja na dwa sposoby, przy czym nie zawsze podają obie postaci. Zapis w WSO PWN nie może oczywiście zabraniać nikomu posłużenia się formą z obcym akcentem, należy raczej traktować go jako przyzwolenie na użycie formy spolszczonej.
Inna rzecz, czy obcy akcent jest w ogóle uzasadniony. Francuskie źródła encyklopedyczne przytaczają wymienione nazwisko bez kreskowanego é, natomiast angielskojęzyczna Wikipedia uzasadnia, dlaczego é powinno w nim być kreskowane. Levinas (Lévinas) urodził się w żydowskiej rodzinie na Litwie, jego nazwisko może, ale nie musi podlegać adaptacji do francuskiej pisowni, decyzja zależy np. od tego, czy autor chce podkreślić jego niefrancuskie pochodzenie.
Podobnym przykładem jest nazwisko Giedroyc, w tej postaci pisane ku wygodzie Francuzów i samego Jerzego Giedroycia, który wśród nich spędził znaczną część swojego życia. Polska forma tego nazwiska, utrwalona w tradycji rodzinnej, to Giedroyć, w przypadkach zależnych zresztą piszemy np. Giedroycia, nie Giedroyca (tu ukłon w stronę Francuzów i innych narodów nie odmieniających rzeczowników przez przypadki nie był konieczny).
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego