Liczebniki główne
Dzień dobry,
liczebniki główne odmieniają się przez rodzaje, czy może mają określony rodzaj?
Pozdrawiam.
Liczebniki obejmuje klasę leksemów o prymarnej funkcji składniowej przydawki. Oznaczają liczbę lub kolejność przedmiotów. Należą do odmiennych części mowy.
Liczebniki główne odmieniają się przez przypadki i rodzaje. Liczebnik oznaczany cyfrą 1 przyjmuje trzy formy rodzajowe w liczbie pojedynczej: rodzaj męski (np. jeden dzień), żeński (np. jedna noc) i nijaki (np. jedno słowo). Zapisowi cyfrowemu 2 odpowiadają cztery oddzielne formy: dla rodzaju męskiego nieosobowego i rodzaju nijakiego (np. dwa buty, dwa oparcia), dla rodzaju żeńskiego (np. dwie kobiety), a ponadto oboczne formy męskoosobowe (np. dwaj narciarze, dwóch narciarzy). W liczebnikach 3 i 4 utrzymuje się oboczność form męskoosobowych (tzn. trzej albo trzech, czterej albo czterech), a dla pozostałych rodzajów jest jedna wspólna forma (tzn. trzy, cztery). W wypadku liczebników od 5 wzwyż zróżnicowanie rodzajowe ogranicza się tylko do przeciwstawienia form męskoosobowych wszystkim pozostałym.
Wyjątkowo liczebniki główne tysiąc, milion, miliard, bilion itd. zachowują niektóre cechy rzeczowników, w tym m.in. mają określony rodzaj gramatyczny (jako kategorię selektywną). Jest to rodzaj męski, por. np. (ten) tysiąc mężczyzn, tysiąc koni, tysiąc stołów, tysiąc kobiet, tysiąc dzieci.