Nawarra – nawarski, nawarryjski czy nawaryjski?

Nawarra – nawarski, nawarryjski czy nawaryjski?
31.12.2015
31.12.2015
Jaka jest poprawna forma przymiotnika pochodzącego od nazwy hiszpańskiego regionu Nawarra: nawarski czy nawarryjski? Pierwsza brzmi niebywale po polsku, ale jest zalecana przez słownik PWN. Tyle że ludzie nie kojarzą jej z Nawarrą. Czy druga forma (nawarryjski) jest poprawna i dopuszczalna (tak jak np. kalifornijski)?
Co do tego, czy użytkownicy języka kojarzą formę nawarski z Nawarrą czy też nie – pewności nie ma; trzeba by zrobić badania na ten temat.
Formalnie rzecz biorąc, forma nawarski jest lepsza: zbudowana tak jak canberski (od: Canberra) – czyli za pomocą regularnego i bardzo produktywnego przyrostka -ski. Rozszerzoną postać tego przyrostka: -jski stosuje się np. wtedy, gdy powstaje ryzyko trudności z wymową formy zakończonej na -ski (por. trudne *kolombski – łatwe kolombijski), albo wtedy, gdy nazwa miejscowa kończy się na -i (por. Abu Zabiabuzabijski ) lub ma miękkie zakończenie tematu (np. Libialibijski), albo gdy kilka tych cech nazwy geograficznej się łączy (por. Kalifornia – nazwa o miękkim zakończeniu tematu: trudne *kaliforński – łatwe kalifornijski).
Forma nawarski jest dobrze umocowana w historii i kulturze (por. choćby przydomek władców: Henryk Nawarski, Blanka Nawarska; por. też obfite piśmiennictwo historyczne).
Z tych zapewne powodów wydawnictwa leksykograficzne PWN notują interesujący Pana przymiotnik w postaci: nawarski. Tego rozstrzygnięcia bym się trzymała – lecz nie dogmatycznie: jeśli chodzi o słowotwórstwo, wyjątki od reguł są może równie częste jak reguły.
Dlatego gwoli uczciwości muszę napisać, że spotyka się również – w źródłach dostępnych w internecie – przymiotnik, ku któremu się Pan skłania, czyli: nawar(r)yjski. Spotyka się go nawet w tekstach oficjalnych (por. tłumaczenie nazwy uniwersytetu: Uniwersytet Nawaryjski). Przeciwko tej formie przemawia jednak nie tylko jej niesystemowość, lecz także to, że nie wiadomo, czy zostawić w niej podwojone r.
Z tych wszystkich powodów skłaniałabym się – choć nie ślepo – do wyboru formy nawarski.
Agata Hącia
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego