Nazwa francuskiej wytwórni lotniczej i nazwy jej produktów

Nazwa francuskiej wytwórni lotniczej i nazwy jej produktów

25.02.2024
25.02.2024

Dzień dobry,

mam pytanie o odmianę nazwy składającej się z dwóch nazwisk. Chodzi o dawnego producenta samolotów, którego nazwa pochodzi od nazwisk założycieli: Raymonda Saulniera oraz braci Léona i Raymonda Morane'ów.

Czy nazwa ich samolotu powinna być odmieniana Morane'a-Saulniera, czy może raczej jak Rolls-Royce — Morane-Saulniera?

Szybki przegląd internetu mówi mi, że większość osób pisze: Morane-Saulniera, odmieniając tylko drugie nazwisko. A jak jest prawidłowo?

Z góry bardzo dziękuję.

AniJach

Oryginalna nazwa francuskiej wytwórni lotniczej założonej przez Raymonda Saulniera oraz braci Léona i Raymonda Morane’ów to Aéroplanes Morane-Saulnier. Kiedy oba nazwiska założycieli wytwórni występują jako nazwa firmy bądź nazwa produktu po odmiennym rzeczowniku pospolitym, należy je pozostawić w formie mianownikowej, por. wytwórnia Morane-Saulnier, samolot sportowy Morane-Saulnier A, myśliwiec Morane-Saulnier AN itp. (tak jak firma Rolls-Royce, samochód (marki) Daimler-Benz). Oczywiście, niekiedy w praktyce reakcyjnej stosuje się – jako nieoficjalne nazwy – konstrukcje złożone z rzeczowników pospolitych i nazwisk założycieli firmy w formie przydawki dopełniaczowej, por. limuzyny Daimlera-Benza (← Gottlieb Daimler i Karl Benz). W wypadku produktów omawianej tu firmy formę dopełniacza powinny mieć oba człony, przy czym pierwszy z nich powinien być w liczbie mnogiej, jako że firmę współtworzyli dwaj bracia, por. konstrukcje Morane’ów-Saulniera, samoloty Morane’ów-Saulniera.

Kiedy nazwa marki i firmy występuje samodzielnie (a nie po rzeczowniku pospolitym), odmianie w liczbie pojedynczej podlega tylko drugi człon (podobnie jak w nazwie Rolls-Royce Rolls-Royce’a, Rolls-Royce’em, o Rolls-Roysie), por. np.

  • Już pierwszy model samolotu przyniósł Morane-Saulnierowi sukces.
  • Kolejny model był w całości wytwarzany przez Morane-Saulniera.
  • Wśród produktów Morane-Saulniera znajdował się silnik wykorzystany do napędu samolotów myśliwskich.

W wypadku nazw produktów odmianie podlega również drugi człon, lecz jest on także odmieniany w liczbie mnogiej, por. np.

  • Morane-saulniery weszły na wyposażenia szkół lotniczych w miejsce albatrosów B-II i nieuportów 18 m.
  • W tej chwili piloci morane-saulnierów wiele by dali za dodatkowe działko w kadłubie albo zasadniczo za nowszy model samolotu.
  • Wiele setek storchów wyprodukowanych po wojnie we Francji i Czechosłowacji stało się morane-saulnierami lub mrazami K.65 cap.

Nazwy samolotów – używane jako nazwy pospolite konkretnych wyrobów przemysłu, a nie jako nazwy marek i typów oraz firm – zapisuje się od małych liter.

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego