Nazwisko Kulwiec

Nazwisko Kulwiec

24.03.2023
24.03.2023

Szanowni Państwo!

Jak poprawnie odmieniać nazwisko „Kulwiec”? Zachowywać „e” tematowe w dopełniaczu czy nie? Będę wdzięczna za pomoc.


Z pozdrowieniami

Katarzyna

W nazwiskach na -ec, które nie mają odpowiedników wśród rzeczowników pospolitych, o zachowaniu lub opuszczeniu (i)e w przypadkach zależnych decyduje tradycja odmiany. A ponieważ nazwisko Kulwiec jest bardzo rzadkie (w 2002 r. – według bazy PESEL – miało je zaledwie 25 mężczyzn w Polsce) wszystko zależy od konkretnego nosiciela. Z jednej strony kwerenda tekstów internetowych pokazuje osoby, u których (i)e było opuszczane podczas odmiany (D.B. Kulwca; C. Kulwcowi; N. Kulwcem; Ms. o Kulwcu), por. np.

  • Jest spokrewniony z Elżbietą Dobrowolską (ur. 1815), która była matką Juliana Kulwca (ur. 1840 w Kalwarii).
  • W 1883 r. wyszła za mąż za Antoniego Polanisa w Nowym Jorku. Mieli córkę o imieniu Wanda. Wanda poślubiła Ignacego Kulwca.
  • Przywitanie Ignacego Mościckiego przez przedstawiciela robotników Franciszka Kulwca.
  • Czy Julian Gaspar Kulwiec był tym samym Julianem Kulwcem, który uczestniczył w powstaniu polskim i został skazany na wygnanie na Syberii?

Z drugiej zaś strony znaleźć można – w tekstach dawnych i współczesnych – formy z zachowanym (i)e, por. np.

  • Mowa Jaśnie Wielmożnego Imść Pana Józefa Kulwieca, Sędziego Ziemskiego i Posła Powiatu Oszmiańskiego na Sesyi Sejmowej, dnia 20 Julii 1793 roku w Grodnie miana.
  • Zgon Abrahama Kulwieca pozbawił reformację litewską wybitnego propagatora, a naukę polską – wybitnego lingwisty i najznakomitszego znawcy kultury starożytnej w Polsce pierwszej połowy XVI wieku.
  • Powitanie lata w fotorelacji uczestników koła fotograficznego prowadzonego przez Rafała Kulwieca.

Formą z zachowanym (i)e posługiwał się także H. Sienkiewicz w Potopie, por.

  • W oczach jej stawały jakby na jawie twarze pana Kokosińskiego, Uhlika, Zenda, Kulwieca-Hippocentaura i innych – i dostrzegła w nich, czego pierwej nie widziała: że były to bezczelne twarze, na których błazeństwo, rozpusta i zbrodnia wycisnęły pospołu swe pieczęcie.
  • Może i szlachta rozochociłaby się z kolei, bo przeciw potańcowaniu w niedzielę, po mszy i w zapusty, nikt by bardzo nie protestował, ale reputacja „kompanii” była już zbyt znana w Wołmontowiczach, więc pierwszy olbrzymi Józwa Butrym, ten, który stopy nie miał, wstał z ławy i zbliżywszy się do Kulwieca-Hippocentaura, chwycił go za pierś, zatrzymał i rzekł ponuro: – Jeśli się waszmości chce tańca, to może ze mną?
  • Duchy to śp. Kokosińskiego, Ranickiego, Uhlika, Rekucia, Kulwieca i Zenda, w kwiecie wieku i sławy niewinnie posieczonych, uzbroiły ramię moje wtedy właśnie, gdym – świadczę się Bogiem! – o zgodzie jeno i przyjaźni ze wszystką szlachtą laudańską zamyślał, chcąc żywot mój cale odmienić, wedle słodkich rad twoich.

Reasumując, jeśli rzecz dotyczy nieżyjącej postaci historycznej, należy ustalić, jaka była tradycja odmiany nazwiska w jego rodzinie. Jeśli sprawa dotyczy osoby żyjącej, należy ją po prostu spytać, jak sama odmienia swoje nazwisko.

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego