Nazwy motywów w sztuce
do niedawna słowniki ortograficzne (m.in. Nowy słownik ortograficzny PWN) notowały małą literą wyrazy odnoszące się do motywów w sztuce przedstawiających osoby święte (assunta, deisis, maestà, pieta). W najnowszym wydaniu Wielkiego słownika ortograficznego PWN wyrazy tego typu są notowane wielką literą z wyjątkiem wyrazu pieta (notowany w encyklopedii PWN dostępnej w Internecie jako Pietà). Czy nie powinno się stosować jednakowej pisowni dla tych wyrazów?
Z poważaniem,
Jakub
1.02.2018
1.02.2018
Szanowni Państwo,do niedawna słowniki ortograficzne (m.in. Nowy słownik ortograficzny PWN) notowały małą literą wyrazy odnoszące się do motywów w sztuce przedstawiających osoby święte (assunta, deisis, maestà, pieta). W najnowszym wydaniu Wielkiego słownika ortograficznego PWN wyrazy tego typu są notowane wielką literą z wyjątkiem wyrazu pieta (notowany w encyklopedii PWN dostępnej w Internecie jako Pietà). Czy nie powinno się stosować jednakowej pisowni dla tych wyrazów?
Z poważaniem,
Jakub
W najnowszym wydaniu Wielkiego słownika ortograficznego PWN (edycja elektroniczna) pod redakcją prof. E. Polańskiego znajdujemy następujące zapisy:
Assunta (szt.) -ncie, -ntę
deisis ndm
Maestà (szt.) -eście, -estę
pieta -ecie, -etę; -et, ale: „Pieta” Michała Anioła (tytuł dzieła sztuki)
Jak należy te zapisy interpretować? Po pierwsze, tytuły dzieł sztuki piszemy od wielkiej litery, por. np. „Assunta” Tycjana, „Assunta” Cypriana Kamila Norwida; „Maestà” Cimabuego, „Maestà” Duccia di Buoninsegni; „Pieta” Michała Anioła. Po drugie, nazwy motywów w sztuce, w których nazwy pospolite są użyte w funkcji nazw własnych osobowych, piszemy od wielkiej litery (zasada [91/18.34]), por. np. Assunta (= Maria Wniebowzięta), Maestà (= Madonna z Dzieciątkiem). Po trzecie w końcu, nazwy motywów w sztuce, w których nazwy pospolite nie występują ani w funkcji nazw własnych osobowych, ani miejscowych, piszemy od małej litery, por. deisis (gr. déēsis ‘prośba, modlitwa wstawiennicza’), pieta (wł. pietà,’miłosierdzie, litość’, z łac. pietas, ‘miłość zgodna z powołaniem’).
Assunta (szt.) -ncie, -ntę
deisis ndm
Maestà (szt.) -eście, -estę
pieta -ecie, -etę; -et, ale: „Pieta” Michała Anioła (tytuł dzieła sztuki)
Jak należy te zapisy interpretować? Po pierwsze, tytuły dzieł sztuki piszemy od wielkiej litery, por. np. „Assunta” Tycjana, „Assunta” Cypriana Kamila Norwida; „Maestà” Cimabuego, „Maestà” Duccia di Buoninsegni; „Pieta” Michała Anioła. Po drugie, nazwy motywów w sztuce, w których nazwy pospolite są użyte w funkcji nazw własnych osobowych, piszemy od wielkiej litery (zasada [91/18.34]), por. np. Assunta (= Maria Wniebowzięta), Maestà (= Madonna z Dzieciątkiem). Po trzecie w końcu, nazwy motywów w sztuce, w których nazwy pospolite nie występują ani w funkcji nazw własnych osobowych, ani miejscowych, piszemy od małej litery, por. deisis (gr. déēsis ‘prośba, modlitwa wstawiennicza’), pieta (wł. pietà,’miłosierdzie, litość’, z łac. pietas, ‘miłość zgodna z powołaniem’).
Adam Wolański
