Nazwy stadionów

Nazwy stadionów

26.03.2022
26.03.2022

W Hiszpanii są stadiony Estadio Santiago Bernabéu i Coliseum Alfonso Pérez, nazwane po wielkich graczach. Komentatorzy mówią, że mecz rozgrywany jest na Santiago Bernabéu, Alfonso Pérez. Czy jest to poprawne? Nie powiedzielibyśmy odnośnie do Legii Warszawa, że mecz rozgrywany jest na Józef Piłsudski ani na Józefie Piłsudskim, tylko na stadionie Józefa Piłsudskiego. Więc chyba powinni mówić: na stadionie Santiaga Bernabéua (mianownik wymawia się [santjago bernabeu̯]) i Alfonsa Péreza, czy tak?

Nie wszystkie tego rodzaju nazwy własne składają się z określenia rodzajowego, po którym następuje nazwa własna osobowa w dopełniaczu (jak np. w nazwach: kopiec Józefa Piłsudskiego, Góra Kościuszki, Uniwersytet Stefana Batorego). W wielu nazwach mamy do czynienia z konstrukcją apozycyjną, w której pierwszy rzeczownik rządzi drugim, narzucając mu formę mianownika, por. np.


Płynął statkiem „Stefan Batory”.

Mieszkał w hotelu Jan III Sobieski.

Pracował w wydawnictwie Gebethner i Wolff.

Przyjechała pociągiem IC Reymont.

Pracowała w instytucie Dr Irena Eris.

Zrobiła zakupy w domu mody Yves Saint Laurent.


W przytoczonych powyżej przykładach odmianie w przypadkach zależnych podlega tylko określenie rodzajowe, natomiast nazwa własna osobowa ma zawsze postać mianownika. Podobnie dzieje się w sytuacji, gdy komentator sportowy mówi, że mecz rozgrywany jest na stadionie Santiago Bernabéu czy stadionie Alfonso Pérez. Obie nazwy własne osobowe są w tym kontekście nieodmienne w polszczyźnie. W wypadku pierwszej z nazw kodyfikuje to WSO, por. hasło: Santiago Bernabéu (stadion) ndm.

Oczywiście oba imiona i nazwiska są – jako nazwy własne osobowe („właściwe”) – odmienne w języku polskim, por.


Alfonso Pérez, Alfonsa Péreza, o Alfonsie Pérezie;

Santiago Bernabéu (wym. [sanˈtjago bernaˈbew]), Santiaga Bernabéua, o Santiagu Bernabéu (w miejscowniku nazwisko pozostaje nieodmienne).


Należy zwrócić uwagę na jeszcze jeden aspekt sprawy. Otóż w stylu potocznym, który z natury dąży do skrótu, często dochodzi do pominięcia w przywoływanych tu nazwach określenia gatunkowego. W takich wypadkach nazwa własna osobowa podlega zasadniczo odmianie, por.


Płynął „Batorym”.

Mieszkał w „Sobieskim”.

Pracował w Gebethnerze i Wolffie.

Przyjechała Reymontem.

Pracowała u Dr Ireny Eris.

Zrobiła zakupy u Yves’a Saint Laurenta.


Tego rodzaju konstrukcje są pod względem fleksyjnym podobne do nazw, których drugi człon – w pełnej formie – przyjmuje formę dopełniacza, por. np.


Lądował na lotnisku Ben Guriona, ale pot.: Lądował na Ben Gurionie.

Leciał Air France z przesiadką na lotnisku de Gaulle’a, ale pot.: Leciał Air France z przesiadką na de Gaulle’u.


W tym kontekście, gdy komentator pominie określenie stadion lub tym podobne, to wówczas imię i nazwisko patrona takiego obiektu sportowego powinno zostać odmienione (np. piłkarze rozegrają mecz na Santiagu Bernabéu; górne trybuny Santiaga Bernabéua są puste), lecz – podkreślmy to wyraźnie – będzie to mocno kolokwialna konstrukcja, zapewne nie do zaakceptowania przez wielu odbiorców.

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego