Nomen omen i interpunkcja

Nomen omen i interpunkcja
5.01.2016
5.01.2016
Szanowni Państwo,
czy wyrażenie nomen omen należy wydzielać przecinkami na początku lub w środku zdania?
Z poważaniem
Krzysztof Zubrzycki
Wyrażenie nomen omen pojawia się na początku rzadko (nawiązuje wtedy do zdania poprzedniego). Przeważnie stoi w środku i wówczas możemy go:
  1. nie oddzielać od innych części wypowiedzi przecinkiem (wkomponowuje się w treść, a piszący nie odczuwa potrzeby zaznaczania jego obecności), np. Był to pies wyjątkowo agresywny, wabiący się nomen omen „Ugryź”,
  2. wydzielić dwoma przecinkami lub myślnikami, np. Był to pies wyjątkowo agresywny, wabiący się, nomen omen, „Ugryź”; Był to pies wyjątkowo agresywny, wabiący się – nomen omen – „Ugryź” ,
  3. a nawet
  4. ująć w nawias, np. Był to pies wyjątkowo agresywny wabiący się (nomen omen) „Ugryź”, kiedy za każdym razem zależy nam na podkreśleniu członu modalnego.

Warto przy okazji przypomnieć, że po modulant nomen omen, będący skrótem wyrażenia nomen atque omen lub nomen est omen (dosł. ‘imię i prócz tego jeszcze wróżba’, ‘imię jest wróżbą’), sięga się w sytuacji, gdy dostrzeże się związek imienia lub nazwiska z jakąś cechą danej osoby czy rzeczy. Starożytni Rzymianie twierdzili, że w imieniu lub nazwisku mocno tkwi informacja o człowieku, że mówią one wiele o jego cechach charakteru, a nawet przeznaczeniu. Później przekonali się, że dotyczy to także nazw przedmiotów. Wyrażenia nomen omen nie należy mylić z wyrazem notabene ani używać go w zastępstwie nawiasem mówiąc.
Maciej Malinowski, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego