O squashu [sku̯ošu] i aquaparku [akwaparku] a. [aku̯aparku]

O squashu [sku̯ošu] i aquaparku [akwaparku] a. [aku̯aparku]
13.11.2019
13.11.2019
Szanowni Państwo,
zastanawia mnie wymowa słowa squash. Słownik PWN nakazuje wymawiać je skuosz z charakterystycznym angielskim ku. Natomiast językoznawcy zalecają słowo aquapark wymawiać akwapark, a nie akuapark. Skąd ta różnica? Czy moglibyśmy analogicznie uznać wymowę skwasz za poprawną?
Zarówno wyraz squash (‘gra podobna do tenisa dla dwóch lub czterech osób na korcie w zamkniętym pomieszczeniu, polegająca na przemiennym odbijaniu gumowej piłeczki o ścianę rakietkami’), jak i aquapark (‘park wodny’) są wytworem czasów współczesnych, pochodzą z języka angielskiego, a nie wprost z łaciny. Dlatego pierwsze słowo artykułuje się jako [sku̯oš] zgodnie wymową łacińską restytuowaną (pronuntiatio Latina restituta), według której połączenie literowe qu oddaje się przez [ku̯]. Z tego powodu nikomu nie przychodzi do głowy spolszczać go na skwosz a. skwasz. Jeśli chodzi o określenie drugie, to słowniki opowiadają się za [akwaparkiem]. Dzieje się tak dlatego, że latynizm aqua artykułujemy – tradycyjnie – jako [akwa] (qu = [kw]). Zauważmy jednak, że aquapark jest anglicyzmem, zrostem powstałym z dwóch rzeczowników (aqua ‘woda’ i park), którego łacina nie znała. W tej sytuacji wydaje się, że może on podlegać dwóm sposobom łacińskiej wymowy. Według tradycyjnej, średniowiecznej będzie to [akwapark], ale zgodnie z pronuntiatio Latina restituta i angielszczyzną – [aku̯apark]. Myślę, że za jakiś czas (trzeba jeszcze brać pod uwagę uzus, a coraz więcej osób wymawia [aku̯apark]) oboczna artykulacja zostanie uznana za dopuszczalną i znajdzie się w słownikach.
Maciej Malinowski, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego