czy można prosić o rozwinięcie tematu podjętego w poradzie Kłopoty z wołaczem?
Gdzie można znaleźć rzeczoną regułę i czy istnieje lista wyrazów, których ona dotyczy? Np. co z wołaczem wyrazów samiec, synowiec, samozwaniec, wygnaniec, oberwaniec, popapraniec, padalec, zakalec, malec, smalec, skazaniec, zesłaniec?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
Tabela z odmianą rzeczowników m II (rodzaj męski II) w Uniwersalnym słowniku języka polskiego pod red. S. Dubisza (Warszawa, PWN 2008) podaje następującą informację dotyczącą form wołacza: „jak Ms. (-e)”, co należy czytać: „wołacz przybiera taką końcówkę jak miejscownik, ale niektóre rzeczowniki mają końcówkę -e”. Ilustrują to przykłady: „stróżu (chłopcze)”.
Niemożliwe jest podanie dokładnej listy rzeczowników zakończonych na -ec, które w wołaczu przybierają końcówkę -e – głównie dlatego że wiele z nich może ją przybrać w celach stylizacyjnych (por. skazańcze – skazańcu). Informację o formie wołacza można znaleźć przy odpowiednich hasłach w większości słowników, także w WSO. W tym ostatnim znajdziemy końcówkę wołacza tylko przy tych wyrazach, dla których jest ona nietypowa. A zatem np. w hasłach pomazaniec, skazaniec nie będzie formy wołacza (z czego wnioskujemy, że brzmi ona typowo: pomazańcu, skazańcu), ale już w haśle chłopiec jest opis: „[…] W. -p•cze […]” (co wskazuje na to, że brzmi ona nietypowo: chłopcze).
Bardziej rozbudowane opisy znajdują się w słownikach języka polskiego – przywołany już Uniwersalny słownik języka polskiego rejestruje także formy potencjalne, tworzone w celach stylizacyjnych (choć nie podaje odpowiedniej kwalifikacji). I tak pomazaniec, skazaniec czy oberwaniec mają podane obie formy wołacza. Ale już na przykład Multimedialny słownik języka polskiego PWN z 2006 r. (stworzony na bazie znakomitego Innego słownika języka polskiego pod red. M. Bańki, Warszawa, PWN 2000) każde z tych trzech haseł traktuje inaczej: pomazaniec – W. •zań•cze ; skazaniec – W •zań•cze lub •zań•cu; oberwaniec – brak formy wołacza, z czego należy wnosić, iż brzmi ona oberwańcu.