Północ i Południe

Północ i Południe
27.09.2011
27.09.2011
Witam,
mam pytanie o pisownię pojęć kluczowych w edukacji globalnej: GLOBALNA PÓŁNOC i GLOBALNE POŁUDNIE. Zastąpiły one dawne określenia: Kraje rozwinięte i rozwijające się oraz Kraje Trzeciego Świata. W publikacjach spotykam się ze wszelkimi możliwymi wersjami pisowni – z użyciem wielkiej i małej litery. A dostępne mi słowniki milczą na ten temat.
Z góry dziękuję za pomoc.
Pozdrawiam
Aniela
Słowniki wcale nie milczą, np. Wielki słownik ortograficzny PWN ma hasło Północ z glosą „obszar geograficzno-kulturowy” i odsyłaczem do reguły pisowni [79], która uogólnia użycie wielkiej litery na inne takie obszary. Jest tu też hasło Trzeci Świat, zapisane wielkimi literami, ale nic nie wskazuje, żeby poprzedzające tę nazwę słowo kraje należało pisać wielką literą (pisownia powinna być więc inna niż w Pani mailu). Jeśli zaś chodzi o kraje rozwijające się i kraje rozwinięte, to w nazwach tych wszystkie wyrazy piszemy małą literą.
Pozostaje pytanie: Globalna Północ czy globalna Północ oraz Globalne Południe czy globalne Południe? W kwestii użycia wielkich liter pisownia polska pozostawia trochę swobody piszącym, wolno im sięgać po wielką literę ze względów emocjonalnych, wolno też używać jej na znak, że z nazwy pospolitej tworzą nazwę własną. W działaniach tych trzeba jednak zachować umiar i nie kopiować pisowni angielskiej ani tym bardziej niemieckiej, w której zakres użycia wielkich liter jest większy niż w polszczyźnie. W nazwach, które zapisała Pani wersalikami, skłonny jestem widzieć przymiotnik w jego normalnej funkcji, a więc traktować je tak, jak np. nazwę powojenna Warszawa (a nie Trzeci Świat). Dlatego pisałbym globalna Północ i globalne Południe.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego