Poprawna wymowa wyrazu biblioteka
Szanowni Państwo,
jakiś czas temu zaciekawiła mnie wymowa słowa „biblioteka”. Przez lata było dla mnie oczywiste, że słowo to wymawia się tak, jak się je zapisuje, czyli „biblioteka”. W pewnym momencie zwróciłem jednak uwagę, że szczególnie starsze pokolenie mówi: „byblioteka” albo „bybloteka”. Która wymowa jest wzorcowa i z czego mogą wynikać takie rozbieżności w wymowie?
Przywołany w pytaniu rzeczownik wymawiamy poprawnie: [bʹiblʹi ̯oteka]. Spółgłoski [b] i [l] – jako że są poprzedzane przez [i] oraz [i ̯] – ulegają zmiękczeniu (→ [bʹ] i [lʹ]). Akcent wyrazowy pada na drugą sylabę od końca. Wydawnictwa poprawnościowe dopuszczają również akcent główny na trzeciej sylabie od końca (por. [bʹiblʹi ̯oteka]). Występuje też dodatkowy akcent poboczny na pierwszej sylabie.
Wymowa pozbawiona miękkości – jak np. *[bybloteka] – jest typowa dla gwar północnej Polski – od południowego Pomorza po północne Mazowsze (bez Podlasia). Tego rodzaju naleciałości gwarowe mogą się pojawiać w wymowie części przedstawicieli pokolenia najstarszego.
