Prosperować
Witam, chciałbym zadać pytanie dotyczące słowa prosperować. Słowo według słownika oznacza tyle, co 'funkcjonować dobrze', zatem czy mówienie, że coś prosperuje dobrze lub coś prosperuje źle to błąd? Czy skoro takie wyrażenie znajduje się w uzusie, to można uznać je za poprawne? Czy mówienie, że coś prosperuje, w sensie, że coś funkcjonuje dobrze to hiperpoprawność? Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
Tradycyjnie prosperować to ‘rozwijać się pomyślnie’ (co jest związane ze znaczeniem łacińskiego pierwowzoru: prosperare ‘spowodować sukces, uczynić szczęśliwym’) i dlatego czasownik ten nie powinien łączyć się z określeniem dobrze. Wyrażenie (całkiem poprawne) prosperujące przedsiębiorstwo odczytujemy: ‘dobrze rozwijające się przedsiębiorstwo’. Jak wiadomo, pojęcie dobra jest stopniowalne, dlatego tworzymy też połączenia typu: świetnie prosperować, doskonale prosperować, coraz lepiej prosperować– także jak najbardziej poprawne.
Jak jednak słusznie Pan zauważył, coraz częściej pojawiają się (pleonastyczne) połączenia z przysłówkiem dobrze – występują one od dawna i są używane nawet przez uznanych autorów. Można sądzić, że powstają (jak wiele pleonazmów) z chęci nadania wyrazistości wyrażeniu (a ściślej: temu elementowi jego znaczenia, który jest związany z pozytywnym rozwojem) lub też w wyniku nieznajomości sensu czasownika (ktoś może myśleć, że skoro świetnie prosperować to ‘świetnie się rozwijać’, to prosperować to ‘rozwijać’). Stąd już tylko krok do tworzenia (oksymoronicznych, czyli wewnętrznie sprzecznych, i moim zdaniem błędnych) zwrotów typu źle prosperować, coraz gorzej prosperować.
