słownictwo
-
Prawo jazdy a karta rowerowa
20.04.2021Dzień dobry,
Dlaczego mówimy: prawo jazdy, karta rowerowa, licencja pilota, uprawnienia na wózki widłowe, patent żeglarski? Dlaczego nie można użyć, przykładowo, słowa prawo, które przecież oznacza pozwolenie lub ,zezwolenie, do wszystkich powyższych środków transportu?
Dziękuję za odpowiedź.
Serdecznie pozdrawiam.
-
Dostań sweter z szafy
19.04.2021Witam,
w mojej rodzinie zawsze używano stwierdzenia dostań, przykładowo: Dostań mi miskę z półki, dostań mi sweter z szafy. Jako osoba dorosła jestem dość piętnowana za takie używanie słowa, gdyż w mniemaniu wszystkich takiego stwierdzenia jak dostań nie można używać.
Proszę o interpretację.
-
Jak nazwać „osłonkę”?
19.04.2021Jestem ciekaw Państwa opinii na temat poprawności użycia wyrazu kondon. Słownik języka polskiego opracowany przez Aleksandra Zdanowicza i wydany w 1861 r. przez M. Orgelbranda podaje: „kondon – osłona w kształcie woreczka z pęcherzyny, obwójka”. Później formę kondon odnotował jeszcze Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego. Nowsze słowniki podają już chyba tylko kondom. Czy uzus definitywnie zniósł dawne zapisy słownikowe, czy też da się obronić ten niepopularny dziś wariant?
-
Autor objęty zakazem druku
19.04.2021Szanowni Państwo,
czy wyrażenie autor objęty zakazem druku jest poprawne? Czy zakazem druku może być objęta tylko jego twórczość?
Z góry dziękuję za odpowiedź, pozdrawiam,
Justyna
-
Co robimy z zaległościami?
16.04.2021Szanowna Poradnio,
czy zaległości odrabiamy, czy może nadrabiamy?
Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
Łukasz
-
Jeszcze o kardynale
15.04.2021Odnośnie porady dot. księdza kardynała.
Czy nie jest tak, że w polskiej etykiecie po prostu przyjęło się mówić do mężczyzny świeckiego pan, a do duchownego ksiądz? Ksiądz kardynał, to jak np. pan generał albo pan profesor. To drugie to jakiś stopień lub tytuł zawodowy. Jeśli chcemy mówić bez tytułów, powiemy odpowiednio proszę księdza lub proszę pana.
Zaś w nazwie ulicy nie używa się pana, ale jednak jeśli ulicy patronuje duchowny bez tytułów, to zwykle jest to ulica księdza X.
Łukasz
-
Introwertyzm a introwersja
15.04.2021Dzień dobry,
chciałabym zapytać, czym różnią się znaczeniowo takie określenia jak: introwersja i introwertyzm? Czy któreś z nich zarezerwowane jest dla danej dziedziny naukowej lub być może jedno z nich zawiera w sobie również drugie, będąc bardziej ogólnym?
Dziękuję za odpowiedź,
Justyna
-
Chlebownik
13.04.2021W moim domu pojemnik do przechowywania chleba nazywa się chlebownik. Słownik nie odnotowuje tego słowa (co ze zdumieniem odkryłam). Czy mimo wszystko można stosować je w tekście w miarę oficjalnym (książka kucharska). Jeśli nie, to czym je zastąpić?
-
Ekspresja rynsztoka
13.04.2021Dzień dobry.
Słowo rynsztok jak czytam w słowniku nie jest w żaden sposób obraźliwe. Jak natomiast będzie wyglądała sytuacja przy stwierdzeniu towar wyciągnięty z rynsztoka? Czy będzie już obraźliwe lub pogardliwe?.
Pozdrawiam Łukasz
-
Domowy kucharz
9.04.2021Jak po polsku można by oddać rozróżnienie na zawodowego kucharza, a osobę, która gotuje w domu? Innymi słowy; jak przetłumaczyć angielski zwrot home cook? Kucharz/kucharka od razu odsyła chyba do profesji?
-
Skrót od sztabowy
6.04.2021Szanowni Państwo,
bardzo proszę o rozstrzygnięcie kwestii pisowni skrótów stopni wojskowych w których występuje słowo "sztabowy" (np. starszy chorąży sztabowy).
Piszemy st. chor. szt. czy st. chor. sztab. ?
-
Kroatanie, Kaddo i Kajusowie
4.04.2021Szanowni Państwo,
chodzi o pisownię ludu indiańskiego "Croatan", czyli tubyców, z którymi mieli do czynienia pierwsi angielscy kolonisci w XVI w. (osada Roanoke w dzisiejszej Karolinie Północnej). Jak powinno wyglądać spolszczenie? Croatanie czy Kroatanie? Jesli wybrac wersję z "K", nalezałoby wtedy to samo zastowowac chyba do innych grup indianskich (Kaddo zamiast Caddo, Kajuse/Kajusowie zamiast Cayuse etc)...
-
Dochować sekretu przyjaciela
3.04.2021Dochować sekretu przyjaciela - czy to poprawnie językowo?
-
Ponownie o dzikiej przyrodzie
2.04.2021Dzień dobry!
Dziękuję za odpowiedź dotyczącą dzikiej przyrody. Doprecyzuję, że chodziło mi o wyrażenia typu fotografia dzikiej przyrody, która wg mnie jest kalką z wide life photography, podczas gdy do niedawna używano określenia fotografia przyrodnicza.
Pozdrawiam
Marcin Nowak
-
Nazwy sposobów cięcia mięsa
30.03.2021Szanowni Państwo, jakimi literami – wielkimi czy małymi – powinny być zapisane w książce kulinarnej nazwy sposobów cięcia mięsa wołowego: Filet Mignon, New York, Rib-Eye, T-Bone, Onglet, Rump, Bavette itd.? Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź
-
Narodowość i narodowościowy
28.03.2021Mieszkam na Węgrzech, gdzie istnieje system instytucjonalnego wspierania mniejszości narodowych. Kalką oficjalnego wyrażenia węgierskiego używanego w odniesieniu do tych mniejszości (nemzetiség) jest po polsku słowo narodowość, które jest niestety powszechnie używane w tutejszych kręgach polonijnych, np.:
18 grudnia z okazji Dnia Narodowości przyznano nagrody za wybitne zasługi na rzecz osiadłych na Węgrzech narodowości. W tym roku wśród laureatów znaleźli się również przedstawiciele narodowości polskiej: Halina Csúcs [...] pierwsza rzeczniczka polskiej narodowości w ZN Węgier...,
Od chwili, kiedy wybrana zostałam rzecznikiem narodowości polskiej...
Do tej pory odbyły się trzy takie spotkania, na które przybyło wielu przedstawicieli naszej narodowości.
...imprezy organizowane w języku danej narodowości...
Oprócz tego pojawiają się nazwy: Komisja Narodowościowa, samorząd narodowościowy. Dla mnie brzmi to strasznie, bo narodowość rozumiem jako cechę a nie grupę społeczną. Czy mam rację, czy też jej nie mam?
Kłaniam się
Jerzy Celichowski
Budapeszt
-
Sowiecki a radziecki
25.03.2021Szanowni Państwo,
czy wiadomo, kiedy zaczęto używać staropolskiego słowa radziecki w znaczeniu rosyjskiego sowietskij zamiast kalki sowiecki? Jeśli się nie mylę, przed wojną nawet polscy komuniści mówili wyłącznie Sowiety i sowiecki.
Z poważaniem,
Łukasz
-
Bozia
22.03.2021Dzień dobry, zastanawiam się, jaka jest etymologia słowa bozia? Czy jest/był to regionalizm? Ciekawi mnie, dlaczego tak zaczęto określać Boga (a może Matkę Boską?), a niestety nie potrafię znaleźć tych informacji.
-
Dzika przyroda
20.03.2021Dzień dobry!
Czy wyrażenie dzika przyroda nie jest nadmiarowe? Moim zdaniem przyroda wystarczy.
Pozdrawiam,
Marcin Nowak
-
Ekosystem elektromobilności
16.03.2021Szanowni Państwo,
czy poprawne jest używanie słowa ekosystem poza kontekstem przyrodniczym? Np. ekosystem elektromobilności? Coraz częściej spotykam taki zlepek...
Pozdrawiam
Anna