W pytaniu poruszono kilka różnych zagadnień. Spróbujmy je po kolei omówić:

1. Nazwy ogromnej większości niezależnych państw łączą się – z drobnymi wyjątkami – z tzw. lokatywnym w i adlatywnym do, por. np. być w Argentynie – jechać do Argentyny; być w Chorwacji – jechać do Chorwacji; być w Japonii – jechać do Japonii; być w Polsce – jechać do Polski.
2. Forma we jest wariantem przyimka w i występuje regularnie przed nazwami państw zaczynającymi się grupą spółgłosek, z których pierwszą jest [f] lub [v], por. np. być we Francji – jechać do Francji; być we Włoszech – jechać do Włoch.
3. Nazwy państw wyspiarskich łączą się z przyimkiem na albo w – do. Wybór przyimka zależy przede wszystkim od zwyczaju językowego, por. np. być na Cyprze – lecieć na Cypr, być na Jamajce – lecieć na Jamajkę, być na Kubie – lecieć na Kubę; być na Malcie (państwo to obejmuje obszar dwóch wysp) – lecieć na Maltę, ale: być w Nowej Zelandii (państwo to obejmuje dwie duże wyspy, a ponadto wiele małych) – lecieć do Nowej Zelandii; być w Singapurze (miasto-państwo położone na wyspie) – lecieć do Singapuru. Zwyczaj ten zależy zasadniczo od tego, co silniej narzuca się naszej świadomości – „wyspiarskość” danego obszaru czy też jego „państwowość”.
4. W wypadku niektórych państw wyspiarskich stosuje się różne przyimki w zależności od tego, czy mówimy o wyspie, czy o danym kraju, por. np. jechać na Islandię (= ‘na wyspę’) i do Islandii (= ‘do Republiki Islandii’), być na Islandii (= ‘na wyspie’) i w Islandii (= ‘w kraju’). Dotyczy to także Nowej Zelandii i Singapuru.
5. O wyborze przyimków łączących się z określonymi nazwami państw decydują również względy pozajęzykowe (historyczno-polityczne). Kilka nazw krajów i regionów, które należały do wspólnego organizmu państwowego, łączy się tradycyjnie z przyimkiem na. Dotyczy to regionów, które stanowiły część jagiellońskiej unii dynastycznej, oraz niektórych krajów i regionów słowiańskich, które wchodziły w skład państw zaborczych, por. np. być na Białorusi – jechać na Białoruś, być na Litwie – jechać na Litwę, być na Słowacji – jechać na Słowację, być na Ukrainie – jechać na Ukrainę, być na Węgrzech – jechać na Węgry (ale: być w Austro-Węgrzech – jechać do Austro-Węgier). W tych wypadkach ujawniła się jakiś czas temu tendencja do analogii. Oprócz tradycyjnych połączeń z na stosuje się przyimki w i do charakterystyczne dla niezależnych państw, por. być w Białorusi – jechać do Białorusi, być w Litwie – jechać do Litwy, być w Słowacji – jechać do Słowacji, być w Ukrainie – jechać do Ukrainy. Te oboczne konstrukcje uznaje się za równie poprawne. Jednak w wypadku Węgier standardowe i dotychczas uznawane za jedyne poprawne są połączenia: być na Węgrzech – jechać na Węgry. Przyimek w jest uznawany za poprawny jedynie w sytuacji, gdy nie łączył się bezpośrednio z nazwą kraju, por. np. być w komunistycznych Węgrzech. Jednakże w wyniku działania analogii gramatycznej także i w tym wypadku coraz częściej można zaobserwować użycie przyimków w i do. Być może wkrótce będzie je można również uznać za całkowicie poprawne w normie wzorcowej.
6. Niektóre z opisanych powyżej konstrukcji mają swoje oparcie w tradycji. Analizy historycznojęzykowe pokazują, że połączenia w Litwie i w Ukrainie przeważały w polszczyźnie do końca XVIII wieku, a były typowe jeszcze w wieku XIX, por. np. Potem nieznajomy opowiedział się Tatarem z pochodzenia, ale katolikiem, czemum się nawet dziwił, bo ci, co są w Litwie, Koranu się trzymają (H. Sienkiewicz, Niewola tatarska); Zjawisko owo powtarzało się tak stale, że później doświadczeni ludzie ukraińscy zwykli mawiać: „Oho! trzęsą się szynki od Niżowców – w Ukrainie coś się gotuje” (H. Sienkiewicz, Ogniem i mieczem).