Pytanie ze zdaniem podrzędnym
Dzień dobry!
Jeżeli piszę zdanie złożone i w jego pierwszej części zadaję pytanie, a w drugim np. wyjaśnienie "bo (...)", to gdzie postawić znak zapytania? Na końcu zdania? Czy po polsku można postawić znak zapytania, a po nim przecinek i dodać część dalszą zdania? I czy można rozpocząć zdanie od słowa "bo"?
Ad 1. Jeśli z pytaniem łączy się zdanie podrzędne, pytajnik umieszcza się na końcu wypowiedzenia, por. np.
Czy możemy tu zostać, bo pada?
Czy wiesz, że już późno?
Ad 2. Znak zapytania zasadniczo zastępuje znaki interpunkcyjne oddzielające, w tym przecinek. Toteż w wypadku gdy dochodzi do zbiegu znaków, pytajnik pozostawiamy, a przecinek powinniśmy pominąć, por. np.
Mocny Boże! Gdzie pałasz? gdzie pałasz? (S. Żeromski)
Ty tutaj? sama? o tej porze?
Ad 3. Spójnik bo może rozpoczynać nowe wypowiedzenie ortograficzne, por. np.
Nie wolno jednak wszystkiego burzyć. Bo to jest nasze i my będziemy musieli to potem odbudować.
