Serce jako ośrodek uczuć
nie jestem pewien, czy jest to właściwe pytanie do językoznawców, ale spróbuję: Skąd właściwie wzięło się symboliczne traktowanie serca ludzkiego jako ośrodka uczuć? Czy jest w ogóle możliwe wskazanie jakichkolwiek źródeł takiego ujęcia? (Pismo Święte?).
Do namysłu nad tym pytaniem skłonił mnie film „Bogowie”, w którym pewna kobieta obawiała się, czy aby po transplantacji serca u męża jego uczucia wobec niej nie ulegną zmianie.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
29.12.2015
29.12.2015
Szanowni Państwo,nie jestem pewien, czy jest to właściwe pytanie do językoznawców, ale spróbuję: Skąd właściwie wzięło się symboliczne traktowanie serca ludzkiego jako ośrodka uczuć? Czy jest w ogóle możliwe wskazanie jakichkolwiek źródeł takiego ujęcia? (Pismo Święte?).
Do namysłu nad tym pytaniem skłonił mnie film „Bogowie”, w którym pewna kobieta obawiała się, czy aby po transplantacji serca u męża jego uczucia wobec niej nie ulegną zmianie.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
Być może jest jakieś medyczne wyjaśnienie tego zjawiska. Jako językoznawcza mogę najwyżej podzielić się swoimi przypuszczeniami.
Otóż serce symbolizuje przede wszystkim to uczucie, które uważa się za najważniejsze dla człowieka – miłość (a także inne, bliskie mu, np. życzliwość). Dzieje się tak, jak można sądzić, z dwóch powodów. Po pierwsze, być może mamy tu do czynienia z przeniesieniem funkcji nazwy i oznaczanego obiektu – obiekt (serce) jest najważniejszym organem, a zatem jego nazwa ma symbolizować to, co w życiu człowieka najważniejsze. Po drugie, różne nietypowe stany emocjonalne, wywołane zarówno złymi, jak i dobrymi czynnikami, mogą się objawiać zaburzeniami funkcjonowania serca, które są rozpoznawalne dla osób niemających wykształcenia medycznego (przyśpieszone bicie serca, pieczenie w mostku itp.). Prawdopodobnie obserwacja ta przyczyniła się do uznania, że to w sercu „rodzą się” uczucia.
Otóż serce symbolizuje przede wszystkim to uczucie, które uważa się za najważniejsze dla człowieka – miłość (a także inne, bliskie mu, np. życzliwość). Dzieje się tak, jak można sądzić, z dwóch powodów. Po pierwsze, być może mamy tu do czynienia z przeniesieniem funkcji nazwy i oznaczanego obiektu – obiekt (serce) jest najważniejszym organem, a zatem jego nazwa ma symbolizować to, co w życiu człowieka najważniejsze. Po drugie, różne nietypowe stany emocjonalne, wywołane zarówno złymi, jak i dobrymi czynnikami, mogą się objawiać zaburzeniami funkcjonowania serca, które są rozpoznawalne dla osób niemających wykształcenia medycznego (przyśpieszone bicie serca, pieczenie w mostku itp.). Prawdopodobnie obserwacja ta przyczyniła się do uznania, że to w sercu „rodzą się” uczucia.
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
