Składnia liczebników
Szanowna Poradnio, bardzo proszę o rozjaśnienie dwóch kwestii językowych:
(1) „Na ścianie wypisany jest tysiąc/milion słów” czy „Na ścianie wypisanych jest tysiąc/milion słów”, czy „Na ścianie wypisane jest tysiąc/milion słów”?
(2) „Cztery z dziewięciu obrazów pokazują” czy „Cztery z dziewięciu obrazy pokazują”? A może w grę wchodzi tu szyk wyrazów? „Cztery obrazy z dziewięciu pokazują”?
Które zdania są poprawnie skonstruowane?
Pozdrawiam i życzę wszystkiego dobrego!
Ad 1. Jeśli podmiot liczebnikowo-rzeczownikowy łączy się z orzeczeniem imiennym, orzecznik przymiotnikowy (i imiesłowowy) przyjmuje formę dopełniacza lub mianownika, przy czym ta druga struktura jest możliwa przy podmiocie niemęskoosobowym i orzeczeniu usytuowanym przed liczebnikiem, por.
- Tysiąc/ milion słów jest wypisanych na ścianie
albo:
- Na ścianie jest wypisanych tysiąc/ milion słów
ale tylko:
- Na ścianie jest wypisane tysiąc/ milion słów.
Ad 2. Liczebnik cztery wymaga mianownika, a dziewięć – dopełniacza. A zatem wszystko zależy od szyku struktur liczebnikowo-rzeczownikowych w zdaniu, por.
- Cztery z dziewięciu obrazów pokazują…
- Cztery obrazy z dziewięciu pokazują…
