Sowiecki czy radziecki – raz jeszcze

Sowiecki czy radziecki – raz jeszcze

26.06.2018
26.06.2018

Jeszcze w sprawie Sowietów. W Wikipedii (wiem, że źródło nie zawsze wiarygodne) przeczytałem, że określenie radziecki zostało zaproponowane przez sowietologa Wiktora Sukiennickiego w roku 1934, ale przyjęła się dopiero, gdy kilka lat po wojnie praktykę tę narzuciły władze komunistyczne. Być może dałoby się tę informację zweryfikować w źródłach.


Łukasz

Jak udało mi się ustalić, przymiotnik radziecki (jako odpowiednik rosyjskiego советскийsowietskij), zaczął się upowszechniać w 1931 roku, ale znany (i sporadycznie używany) był już wcześniej. Poniżej przytaczam fragment artykułu naukowego M. Korkucia opublikowanego w portalu Arcana [http://www.portal.arcana.pl/Zwiazek-sowiecki-czy-radziecki-sowiety-czy-rady,4294.html]:

Z czasem w języku komunistów pojawia się coraz częściej formuła Związek Radziecki i przymiotniki radziecki, radzieckie. To była swoista rywalizacja z już utrwalonym językiem naturalnej komunikacji w społeczeństwie, toteż w jednych i tych samych dokumentach formuły „radzieckie” sąsiadowały z „sowieckimi”. Traktowane były zamiennie. Na przykład w komunistycznym Okólniku w sprawie akcji pierwszosierpniowej (w rocznicę wybuchu I Wojny [sic! K.K.] światowej) z 16 czerwca 1931 roku jest mowa o mobilizacji mas do walki przeciw rzekomej polskiej „groźbie najazdu na ZSRR, przeciw dyktaturze faszystowskiej gotującej wojnę, w obronie Związku Radzieckiego, o Polskę Radziecką”. Nieco dalej w tym samym dokumencie jest mowa o tym, że „rząd Piłsudskiego – to rząd wojny antysowieckiej”, zaraz po tym o agitacji „przeciw wojnie ze Związkiem Radzieckim” a następnie o konieczności rozwinięcia komunistycznego „programu wyjścia z kryzysu, który jest jednocześnie programem walki przeciw wojnom imperialistycznym, o bratni sojusz z Republikami Sowieckimi. I w następnym zdaniu następują hasła o szybkim rozwoju Związku Radzieckiego a dalej o Ukrainie Sowieckiej i Białorusi Sowieckiej, itd. [wszystkie podkreślenia – M.K.]”.
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego