Spójnik żeby
Jaka forma zdania jest poprawna:
„Żebyś była szczęśliwa, musiałabyś mniej pracować”
czy
„Żeby być szczęśliwa, musiałabyś mniej pracować”?
Jeśli obie są poprawne, to czy są jakieś preferencje jednej formy ponad drugą w konkretnych przypadkach?
Spójnik żeby wprowadza zdanie podrzędne, które wskazuje na cel tego, o czym mowa w zdaniu nadrzędnym. W zdaniu podrzędnym może wystąpić albo czasownik w formie bezokolicznika (por. np. żeby być…, żeby pojechać), albo w formie czasu przeszłego, przy czym czasowniki tego rodzaju wymuszają obligatoryjne dodanie końcówek osobowych czasu przeszłego do spójnika żeby (por. np. (ja) żebym był/ była, pojechał/ pojechała; (ty) żebyś był/ była, pojechał/ pojechała; (my) żebyśmy byli/ były, pojechali/ pojechały; (wy) żebyście byli/ były, pojechali/ pojechały). Obie konstrukcje są równie poprawne i mogą być stosowane wymiennie.
Należy ponadto odnotować, że przy bezokoliczniku być orzecznik musi przyjąć formę narzędnika (por. być szczęśliwą).
Reasumując, poprawne będą zdania w następującym brzemieniu:
- Żeby być szczęśliwą, musiałabyś mniej pracować.
- Żebyś była szczęśliwa, musiałabyś mniej pracować.