Tłumaczenia ukraińskich nazw własnych instytucji
Szanowni Państwo,
na wielu stronach internetowych tłumaczy się ukraińskie nazwy własne w sposób, który jest moim zdaniem kalką językową. Pisze się przykładowo: Narodowa Akademia Nauk Ukrainy czy Lwowska Narodowa Naukowa Biblioteka Ukrainy. W moim odczuciu powinno się te nazwy tłumaczyć: Ukraińska Narodowa Akademia Nauk i Ukraińska Narodowa Biblioteka Naukowa we Lwowie.Jeśli się mylę, bardzo proszę o wyprowadzenie mnie z błędu.
Z poważaniem
Paweł J.
Przywołane w pytaniu polskojęzyczne nazwy własne ukraińskich instytucji są rzeczywiście kalkami składniowo-frazeologicznymi z języka ukraińskiego. Stanowią dokładne odwzorowanie obcej konstrukcji, wierne tłumaczenie jej części składowych, por.
- Львівська національна наукова бібліотека України імені Василя Стефаника → Lwowska Narodowa Naukowa Biblioteka Ukrainy im. Wasyla Stefanyka;
- Національна академія наук України → Narodowa Akademia Nauk Ukrainy.
Struktura ta jest nieco odmienna od większości nazw polskich odpowiedników tego rodzaju instytucji, por. Polska Akademia Nauk, Biblioteka Narodowa w Warszawie, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie itp. Nie oznacza to wszakże, iż niektóre powstałe na rodzimym gruncie nazwy nie mają szyku z oficjalną nazwą państwa w dopełniaczu jako ostatnim członem, por. np. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej (podobnie w języku ukraińskim: Верховна Рада України → Rada Najwyższa Ukrainy), Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej, czy z przymiotnikiem odtoponimicznym w pozycji inicjalnej, por. np. Warszawskie Towarzystwo Muzyczne (ale: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, Towarzystwo Naukowe w Rzeszowie), Warszawski Instytut Ekspertyz Medycznych (ale: Instytut Ekspertyz Sądowych im. prof. dra Jana Sehna w Krakowie). Struktura tego rodzaju nazw nie jest zatem i w polszczyźnie w pełni jednorodna.
Polskich ekwiwalentów przywołanych w pytaniu nazw nie można traktować w kategorii błędu językowego czy tłumaczeniowego. Zachowanie oryginalnych struktur ułatwia odtworzenie nazwy oryginalnej. Swoją oryginalną budowę mogą również utrzymać skrótowce, por.
- Національна академія наук України → НАНУ → NANU (← Narodowa Akademia Nauk Ukrainy), a nie: UNAN (← Ukraińska Narodowa Akademia Nauk).