Turnauowie

Turnauowie

30.01.2007
30.01.2007

[W odpowiedzi] https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/zyrau;7913.html [napisano]: „przykłady typu «Wciąż przybywa nam Turnaów» brzmią dość dziwnie”. Komentarz: Czy trzeba tak dziwnie szukać? Turnauowie to Turnau z żoną albo rodzina w szerszym ujęciu. Turnauów można odwiedzić. Można mówić o kamienicy Turnauów, wnuczce Turnauów czy o grobowcu Turnauów (jest taki na Cmentarzu Rakowickim, z prawidłową pisownią). Pod tym względem Turnauowie nie różnią się od Nowaków. Może warto zmienić wydźwięk tamtej odpowiedzi?

Chodzi – jak rozumiem – o odmianę nazwiska Turnau. Jest ono, podobnie jak nazwiska Landau, Murnau (od dawna notowane przez słowniki), odmienne. Inne nazwy własne mające -au w zakończeniu (Nassau, Palau) należy uznać za specyficzne, bo są nazwami geograficznymi, które w polskich tekstach pojawiają się bardzo rzadko.

Odmiana nazwisk tego typu nie jest szczególnie trudna, bo napiszemy i powiemy: DB. Turnaua [turnała], C. Turnaua [turnałowi], N. Turnauem [turnałem]. Są to formy często spotykane w mowie, a też w piśmie. W liczbie mnogiej byliby Turnauowie (DB. Turnauów, C. Turnauom, N. Turnauami, Ms. Turnauach). Problem jest tylko z miejscownikiem i wołaczem liczby pojedynczej. Tu w mowie występuje zwykle forma [turnale], co może się wydawać problematyczne z punktu widzenia ortografii. W takim wypadku najlepiej użyć imienia, co pozwala zrezygnować z odmiany nazwiska, bo napiszemy np. o Grzegorzu Turnau.

Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego