Tzw. osobatywy przymiotnikowe i imiesłowowe

Tzw. osobatywy przymiotnikowe i imiesłowowe

17.07.2024
17.07.2024

Szanowni Państwo,

słuchając podcastu branżowego natrafiłem na określenie osoby reżyserskie/aktorskie w odniesieniu do kobiet, mężczyzn i osób niebinarnych.

Czy jest to poprawne czy raczej, chcąc określić większe grono osób powinniśmy zamiast przymiotnika wstawić czasownik czyli osoby reżyserujące/grające?


Często też się to zdarza przy powitaniach:

„Witajcie drogie osoby aktorskie!” i kontekst nie wskazuje, że osoba wypowiadająca te słowa ma na myśli tyko osoby niebinarne.

Czy jest to prawidłowe powitanie czy raczej powinno się użyć określenia:

„Witajcie drogie osoby grające/reżyserujące” lub „Witajcie drogie aktorki, aktorzy i osoby aktorskie!”


pozdrawiam

Wojciech

Szanowny Panie,

rzecz nie jest dotąd ani znormalizowana, ani tym bardziej skodyfikowana. Jesteśmy nadal in statu nascendi. Występujące w uzusie tzw. osobatywy składają się zarówno z rzeczownika osoba oraz przymiotnika (tzw. osobatyw przymiotnikowy), jak i tegoż rzeczownika oraz imiesłowu przymiotnikowego (tzw. osobatyw imiesłowowy), por. np. osoba kandydacka albo osoba kandydująca czy osoba studencka albo osoba studiująca. Na tej samej zasadzie należałoby dopuścić formy: osoba reżyserska/aktorska albo osoba reżyserująca/grająca. Czas pokaże, które formy zyskają większą frekwencję i wyprą formy rzadziej stosowane. Ale może się również okazać, że obie konstrukcje będą współistnieć jako oboczne.

Osobatywy – jako składnik komunikacji inkluzywnej (niewykluczającej) – nadają się do opisu grup, których płci nie znamy lub których nie chcemy określać poprzez płeć. W formach adresatywnych w korespondencji pisanej czy też wypowiedziach ustnych wystarczy posługiwać się wyłącznie osobatywami. Sformułowania typu: Drogie Osoby Studiujące! czy Drogie Osoby Grające i Reżyserujące! są kierowane do wszystkich adresatów – bez względu na płeć. Formy adresatywne typu: Drogie Studentki, Drodzy Studenci, Drogie Osoby Studiujące! czy Drogie Aktorki, Aktorzy i Osoby Aktorskie! wprowadzałyby niepotrzebny podział na osoby identyfikujące się z formami żeńskimi i męskimi oraz osoby, które się z tymi formami nie identyfikują. A przecież nie o to w komunikacji inkluzywnej chodzi.

Łączę pozdrowienia

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego