Opisane w pytaniu zjawisko ma charakter stylistyczny, a nie formalnogramatyczny. Wszystko zależy bowiem od intencji nadawcy komunikatu. Wypowiedź w drugiej osobie liczby pojedynczej obejmuje rzeczywiście przede wszystkim adresata przekazu werbalnego. Druga osoba oznacza wówczas podmiot identyczny z odbiorcą komunikatu. Jeśli odbiorcą komunikatu jest kobieta, w czasie przeszłym konieczne są formy czasownikowe właściwe dla rodzaju żeńskiego, por. np.

• Mogłaś przecież kupić sobie te spodnie.
• Jeśli zamierzałaś skrócić spódnicę, mogłaś skorzystać z usług krawcowej.

Ale można też sobie wyobrazić sytuację, w której nadawca będący mężczyzną opowiada w formie drugoosobowej o swojej sytuacji, por. np.

• Żyłeś sobie spokojnie, aż tu nagle dostałeś wezwanie do Wojskowej Komisji Uzupełnień.

Słysząc powyższą wypowiedź, kobieta nie poczuje raczej zakłopotania, ponieważ wiedza o świecie każe jej się domyślać, że nie o nią tu chodzi.

Wyobrazić sobie można również komunikat o charakterze niejako „ponadosobowym”, którego nadawca – zamiast używać właściwej dla tego rodzaju sytuacji trzeciej osoby – stosuje formy drugiej osoby. Wie, że oddziałują one silniej na odbiorcę, są bowiem właściwe dla tekstów perswazyjnych i instruktażowych, por. np.

• Gdy kupiłeś sobie nowe spodnie, to nie chciałbyś ich poplamić następnego dnia (= Gdy człowiek sobie kupił nowe spodnie, to nie chciałby ich poplamić następnego dnia).

Jeśli odbiorcą powyższego komunikatu jest kobieta, może on ją wprawić w zakłopotanie. Z tego powodu można uznać wypowiedź za niefortunną. By uniknąć tego rodzaju sytuacji, należałoby zastosować formy czasu teraźniejszego, por.

• Gdy kupujesz sobie nowe spodnie, to nie chcesz ich poplamić następnego dnia.

Wówczas przekaz będzie miał nie tylko charakter „ponadosobowy”, lecz także „ponadczasowy” (omnitemporalny).