Zadziać się

Zadziać się

25.07.2021
25.07.2021

Od kilkunastu lat upowszechnia się użycie czasownika zadziać się (i też zadziewać się) w znaczeniu odpowiednio ‘wydarzyć / wydarzać się’. Pamiętam, że dawniej słowo to oznaczało potocznie ‘zawieruszyć się’. Czy to nowe znaczenie jest po prostu współczesnym neologizmem rozszerzającym czasownik podstawowy dziać się, czy też takie użycie było znane już w XX wieku, tylko nigdy się wtedy na nie nie natknąłem?


Dziękuję za pomoc, Łukasz

Szanowny Panie,

zadziać się – zadziewać się tradycyjnie znaczą (jak słusznie Pan zauważył) ‘zapodziać się – zapodziewać się’ (Gdzie ja zadziałam długopis?, Ojciec zawsze zadziewa gdzieś klucze). W znaczeniu ‘wydarzyć się – wydarzać się’ używane są od niedawna (z moich obserwacji wynika, że mniej więcej od przełomu stuleci). Zadziało się (w nowym znaczeniu) to inaczej ‘zaczęło się dziać’ – mamy tu więc do czynienia z nowym czasownikiem (homonimicznym wobec zadziać się ‘zapodziać się’), utworzonym od dziać się za pomocą przedrostka za-obecnego w takich czasownikach, jak zaistnieć (‘zacząć istnieć’) czy zadziałać (‘zacząć działać’).

Jest to słowo dość rozpowszechnione (szczególnie wśród młodszych użytkowników polszczyzny), lecz nie przez wszystkich akceptowane.

Z pozdrowieniami

Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego