Zaimek względny który
Czy ochroniarz w centrum handlowym patrzy na witryny sklepów, „których pilnuje”, czy też raczej „które pilnuje”? Dziękuję i pozdrawiam
Zaimek względny który łączy zdanie nadrzędne ze zdaniem podrzędnym przydawkowym, na którego początku występuje. Człon podrzędny przydawkowy zastępuje lub uzupełnia przydawkę wypowiedzenia nadrzędnego. Zaimek który – jako ten swoisty łącznik – z jednej strony odnosi się do określonego rzeczownika w zdaniu nadrzędnym i zgadza się z nim pod względem liczby i rodzaju, z drugiej zaś strony przyjmuje formę przypadkową wymaganą przez orzeczenie zdania podrzędnego.
W wypowiedzeniu przytoczonym w pytaniu czasownik stanowiący orzeczenie zdania podrzędnego ma rząd dopełniaczowy: pilnować kogo?, czego?, por. pilnować dziecka, koni, stada, domu, mieszkania, sklepów, centrum handlowego. Jeśli zdanie podrzędne przydawkowe odnosi się do rzeczownika sklepy, ewentualnie wyrażenia witryny sklepów, to zaimek który musi być w dopełniaczu liczby mnogiej:
- W centrum handlowym ochroniarz patrzy na witryny sklepów, których pilnuje.
Gdyby zmienić nieco szyk zdania, to człon podrzędny mógłby się odnosić do wyrażenia centrum handlowe. Wówczas zaimek który również musiałby być w dopełniaczu, ale liczby pojedynczej rodzaju nijakiego:
- Ochroniarz patrzy na witryny sklepów w centrum handlowym, którego pilnuje.