Zainspirować

Zainspirować
28.05.2016
28.05.2016
Szanowni Państwo,
czy coś może zainspirować coś? Na przykład w zdaniach: Ruch na rzecz kobiet zainspirował powstanie takich ośrodków jak X i Y, Do najważniejszych polemik z zainspirowaną przez Adama krytyką przedmieść należą: [i tu tytuły książek].

Z poważaniem
Barbara S.
Oczywiście, najbardziej typowym użyciem czasownika zainspirować (i też jego odpowiednika niedokonanego – inspirować) jest to, w którym łączy się on w pozycji dopełnienia z nazwą osobową: Ta opowieść zainspirowała Jana do napisania wspomnień. Jednak poprawne są też (notowane przez Multimedialny słownik szkolny PWN. Wersja 2.0) konstrukcje typu: zainspirować doktrynę, zainspirować dyskusję, zainspirować poezję. Tym, co może być przez kogoś lub przez coś zainspirowane, jest jakaś myśl lub coś, co stanowi jej wyraz (literatura, poglądy filozoficzne itd.).
Z przywołanych przez Panią zdań drugie (krytyka zainspirowana przez kogoś – ‘ktoś zainspirował krytykę’) nie budzi zastrzeżeń, gdyż krytyka ma cechy znaczeniowe, które sytuują ją w kręgu wyrazów łączących się z czasownikiem zainspirować. Natomiast zdanie Ruch na rzecz kobiet zainspirował powstanie takich ośrodków jak X i Y jest błędne – coś może przyczynić się do powstania ośrodków, a nie zainspirować powstanie ośrodków. Nazwa powstanie będąca rzeczownikiem od czasownika powstać (powstanie ośrodków – ‘to, że ośrodki powstały’) ma charakter konkretny i nie zawiera wskazanych wyżej cech znaczeniowych.
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego