Żylasty podróżnik i inne wątpliwości

Żylasty podróżnik i inne wątpliwości
10.02.2016
10.02.2016
Czy można spotkać się wzrokiem?
Czy poprawnie będzie, jeśli napiszę, że na szyi wisiały mu korale?
Czy powinnam wstawić przecinki w połączeniach: żylasty stary podróżnik, długie zmierzwione włosy?
Czy można zerwać z kimś relacje, czy tylko stosunki?
Na koniec kwestia dla mnie najważniejsza: kiedy stawia się przecinek w połączeniach równie jak, równie co, np. Był co najmniej równie dobrze zaznajomiony z historią Polski, jak Krzysiek; Była równie piękna, jak mądra.
Pozdrawiam AW
Zwrot spotkali się wzrokiem jest dość nietypowy; na ogół mówimy: ich spojrzenia się spotkały. Nie potępiałabym jednak spotkania się wzrokiem w utworze artystycznym, pod warunkiem że cały tekst nie trąci pretensjonalnością. Niedobrze jest bowiem, jeśli forma przeważa nad treścią, odciąga od niej uwagę czytelnika.
Na szyi wisiały mu korale – jednak: na jego szyi wisiały korale.
Żylasty stary podróżnik – połączenie przymiotników żylasty i stary wydaje się dość osobliwe. Wskazują one na tak różne cechy, że chciałoby się je opisać w odrębnych częściach zdania, np. stary podróżnik o żylastej skórze. Ponadto cecha bycia żylastym przysługuje raczej ludziom w ogóle, a nie ich szczególnemu „gatunkowi”, jaki stanowią podróżnicy (inaczej mówiąc – powiedzielibyśmy żylasty starzec, ale nie żylasty podróżnik). Jeśli już jednak mielibyśmy zostawić wyrażenie żylasty (,) stary podróżnik, to raczej z przecinkiem, który wskazywałby na równorzędność cech. Brak przecinka świadczyłby o tym, że pierwszy wyraz jest dookreśleniem drugiego.
Długie zmierzwione włosy – zasada dotycząca stosowania przecinków jest taka, jak ta opisana powyżej. A zatem: jeśli mówimy o tym, że włosy są długie i zmierzwione jakby niezależnie od siebie, to przecinek postawimy. Jeśli zaś ich zmierzwienie jest skutkiem ich długości, to przecinka nie postawimy. Ja bym zdecydowanie przecinek tu doradzała.
Zerwać relacje – jest to poprawny zwrot.
Przecinek w wyrażeniu porównawczym równie…, jak… powinien się znaleźć, choć reguła [381] WSO dopuszcza także jego pominięcie.
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego