Aniby przeważnie znaczy 'nawet by nie', np: „Mógłbyś takiego szydłem gdzie kolnąć i aniby drgnął” (Wiesław Dymny), „Anibym pomyślał, że cię tu w takich opresjach spotkam!” (Leon Kruczkowski). Rzadziej aniby znaczy 'ani by nie', np. „Gdyby stworzenie Universum było równie łatwe jak ulepienie garnka, ani sam brałbym się do niego, anibym was nie trudził” (Stanisław Lem). Pierwsze aniby można zakwalifikować jako przysłówek, drugie jako spójnik. Możliwe jest też inne stanowisko, zgodnie z którym aniby w ogóle nie podlega klasyfikacji na części mowy, gdyż nie jest pojedynczym wyrazem. Stanowi raczej połączenie wyrazów i tylko ze względu na kaprys ortografii pisane jest łącznie.